Το θέμα της ενηλικίωσης απασχολεί τον Ντίνο Ψυχογιό – και γι’ αυτό ανεβάζει τo The Acid Test

Η παράσταση The Acid Test της Anya Reiss, σε σκηνοθεσία Ντίνου Ψυχογιού, μάς μεταφέρει σε ένα μικρό διαμέρισμα του Λονδίνου, όπου τρεις νεαρές φίλες και ο πατέρας της μίας συναντιούνται για ένα βράδυ που ξεκινά χαλαρά, αλλά καταλήγει να απογυμνώνει σχέσεις, ρόλους, ψευδαισθήσεις και απρόσμενες παραδοχές. Με φόντο το αλκοόλ, τις ανοιχτές κουβέντες, τις απογοητεύσεις και τα άλυτα ζητήματα της ενηλικίωσης, το έργο μιλά για τις σχέσεις – τις οικογενειακές, τις φιλικές, τις βαθιά ανθρώπινες. Την βαθιά αγωνία του να καταλάβεις τη ζωή.

Ο Ντίνος Ψυχογιός σκηνοθετεί με ευαισθησία και χιούμορ, ξεδιπλώνοντας τον σπαρταριστό κόσμο των προβληματισμένων νέων του σήμερα. Ο ίδιος θεωρεί πως η κωμωδία είναι ο τρόπος μας να μην παίρνουμε τη ζωή πολύ στα σοβαρά και μάς μιλά για τη δική του ανάγνωση πάνω στο έργο. Εύχεται σε αυτόν τον χώρο ειλικρινούς συνύπαρξης – έστω και για ένα βράδυ – τη σκηνή, κάθε ένας από εμάς να δει τις ανθρώπινες σχέσεις στη δική του σφαίρα ύπαρξης.

Το έργο αποπνέει μια φρεσκάδα. Ασχολείται με πολύ καθημερινά ζητήματα και ακουμπάει στις συνήθειες και την καθημερινότητα της γενιάς μου. Τα δύο αγαπημένα μου στοιχεία στο έργο είναι το ερώτημα που θέτει, αν δηλαδή η ωριμότητα τελικά επέρχεται με την ηλικία, και το φινάλε!

Τρεις νεαρές φίλες πιστεύουν πως θα περάσουν ακόμα μια Παρασκευή βράδυ με συζήτηση και ποτά στο σπίτι. Η άφιξη του πατέρα της μιας όμως αλλάζει κάπως τα πράγματα. Η υποχρεωτική συνύπαρξη ανθρώπων άλλης γενιάς και φύλου αλλά με το στοιχείο της γονεϊκής σχέσης μέσα και εμπλουτισμένο με ουσίες και οινοπνεύματα δημιουργεί ένα άλλοτε εκρηκτικό και άλλοτε στοχαστικό μείγμα.

Η Anya Reiss στο έργο της, αναδεικνύει τους σύγχρονους προβληματισμούς των νέων και δη των κοριτσιών.

Θα έλεγα πως σε μεγάλο βαθμό αναδεικνύει τους σύγχρονους προβληματισμούς των νέων και δη των κοριτσιών καθώς και το ζήτημα της ωριμότητας και της επιτυχίας. Πότε μπορούμε να αξιολογήσουμε με ασφάλεια έναν άνθρωπο; Γίνεται το ίδιο άτομο να εμπνέει άλλοτε τρυφερότητα και στοργή και άλλοτε απάθεια και αδιαφορία; Εγώ βασίστηκα πολύ στον ρυθμό του κειμένου που είναι καταιγιστικός και χρειάζεται τη ρεαλιστική και άμεση απόδοση συζητήσεων καθημερινών, που θα μπορούσαν να γίνουν σε οποιοδήποτε σαλόνι.

«Εγώ βασίστηκα πολύ στον ρυθμό του κειμένου που είναι καταιγιστικός και χρειάζεται τη ρεαλιστική και άμεση απόδοση συζητήσεων καθημερινών, που θα μπορούσαν να γίνουν σε οποιοδήποτε σαλόνι», αναφέρει ο Ντίνος Ψυχογιός. Photo credits: Σπύρος Κούρκουλας

Ναι, πάντα υπάρχουν προκλήσεις και συνήθως καθιστούν τα πράγματα πιο ενδιαφέροντα. Η πρώτη είχε να κάνει με την ξενικότητα του κειμένου. Ένας λόγος πολύ άμεσος αλλά και πολύ βρετανικός που αποτυπώνεται στο χιούμορ, στα συναισθήματα στις εκρήξεις. Πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός με το πως θα κάνει την βρετανική προφορικότητα να διατηρήσει συμπαγή τα στοιχεία που θέλει η συγγραφέας καθώς μεταφέρεται στα ελληνικά. Έπειτα είναι η συνθήκη που πρέπει να υπηρετήσουν οι ηθοποιοί. Επί 100 λεπτά να συζητάνε και να μιλάνε για χειροπιαστά πράγματα. Πρέπει δηλαδή ταυτόχρονα να υπάρχει καθημερινότητα, απλότητα αλλά η ιστορία να έχει ζουμί. Και πάλι το κείμενο είναι που κρύβει τις απαντήσεις. Εμείς περάσαμε πολύ χρόνο να κάνουμε τραπέζι διότι σε ένα τέτοιο έργο πρέπει να καταλάβουν όλοι πολύ ξεκάθαρα τι συμβαίνει και για ποιους λόγους πριν αρχίσουμε να το εμπλουτίζουμε σκηνικά με ευρήματα, φόρμες και τεχνικές οδηγίες.

Θα ήθελα το κοινό να δει την ιστορία με ανοιχτό μυαλό και καρδιά και να βρει κάτι από τον εαυτό του και τους ανθρώπους του μέσα σε αυτό.

Με ενδιαφέρει πολύ οι άνθρωποι να γελάσουν, να νιώσουν, να συζητήσουν μετά. Για τις ανθρώπινες σχέσεις στην δική τους σφαίρα ύπαρξης. Για το πως μεγάλωσαν αυτοί οι πως θα φέρονταν στην θέση των ηρώων μας. Δεν έχω συγκεκριμένα συμπεράσματα που θέλω να βγουν. Ο καθένας αντιλαμβάνεται τα πράγματα αναλόγως με τις καταβολές, τα βιώματα και τις ποιότητες του χαρακτήρα του. Το συγκεκριμένο έργο δεν έχει πολλές συνθήκες που τα πράγματα να είναι άσπρο-μαύρο. Οπότε ιδανικά θα ήθελα το κοινό να δει την ιστορία με ανοιχτό μυαλό και καρδιά και να βρει κάτι από τον εαυτό του και τους ανθρώπους του μέσα σε αυτό.

Ξέρετε η ανακούφιση στην κωμωδία δεν ξέρω αν έχει θέση. Η στιγμιαία μόνο ίσως να έχει. Αλλά εγώ αντιλαμβάνομαι την κωμωδία ως καταστάσεις που είναι άβολες, δύσκολες και αμήχανες, αλλά δεν τελειώνουν ποτέ. Η τραγωδία, λόγου χάρη, έχει οριστικές καταλήξεις. Κάποιος πεθαίνει, κάποιος πόλεμος κερδίζεται ή χάνεται κλπ. Η κωμωδία δεν προτείνει λύσεις. Αυτό είναι που έχει πλάκα για εμένα. Η ίδια μας η ζωή είναι ένας μόνιμος αγώνας να κάνουμε πράγματα που θέλουμε ή/και θεωρούμε σωστά. Οι δυσκολίες και οι αποτυχίες που μας προσδιορίζουν απλώς αλλάζουν μορφή. Η ζωή είναι ένα μικρό, γλυκόπικρο βάσανο άρα η κωμωδία είναι ο τρόπος μας να μην την παίρνουμε πολύ στα σοβαρά. Δεν λύνουμε τα προβλήματα, δεν ανακουφιζόμαστε οριστικά. Απλώς μαθαίνουμε να ζούμε με αυτά.

Ο πατέρας λειτουργεί σαν ένα βαρίδι που τραβάει όλα τα κορίτσια προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Στο πρόσωπο του η κόρη βλέπει τον άνθρωπο με τον οποίο παλεύει χρόνια να χτίσει μια σχέση που να της δίνει πράγματα. Οι φίλες βλέπουν έναν μεγαλύτερο άντρα που μπορεί να έχει τις απαντήσεις στις νεανικές τους ανησυχίες, μια φιγούρα που μπορεί να τις βγάλει από τα αδιέξοδα. Ο ίδιος όμως δεν αναλαμβάνει καμία από τις παραπάνω ευθύνες. Πάει εκεί που τυχαίνει να τον βγάλει η βραδιά και συνεχίζει να ζει για τον εαυτό του. Δεν αντιλαμβάνεται τις προσδοκίες που δημιουργεί στα κορίτσια, η ηλικία και το φύλο του.

«Εγώ αντιλαμβάνομαι την κωμωδία ως καταστάσεις που είναι άβολες, δύσκολες και αμήχανες, αλλά δεν τελειώνουν ποτέ». Photo credits: Σπύρος Κούρκουλας

Με απασχολεί τόσο η ενηλικίωση όσο και ο ρόλος που καλούμαστε να παίξουμε για τους άλλους. Τι σημαίνει να είσαι υπεύθυνος, να έχεις πατήσει στα πόδια σου; Είναι κοινωνικό πρότυπο κατασκευασμένο ή κάτι που βιολογικά αργά ή γρήγορα θα κατακτήσουμε; Η αλήθεια είναι πως η εποχή καθιστά το παραπάνω ερώτημα λίγο πιο δύσκολο να απαντηθεί. Οι ρόλοι δεν είναι σαφείς. Οι επιλογές είναι αμέτρητες. Η ελευθερίες καθιερωμένες. Ένας άνθρωπος ξέρει πως υπάρχουν κάποια πλαίσια στα οποία θεωρητικά πρέπει να κινηθεί. Αλλά αν το να επιτελούμε τους ρόλους που ένα σύστημα έχει βάλει μπροστά μας δεν μας πάει πιο κοντά στην ευτυχία; Τότε τι κάνουμε;

Η ζωή είναι ένα μικρό, γλυκόπικρο βάσανο άρα η κωμωδία είναι ο τρόπος μας να μην την παίρνουμε πολύ στα σοβαρά.

Νομίζω πως ο όγκος της δουλειάς που γίνεται στο θέατρο στην Αθήνα, δεν αφήνει πολλά ζητήματα και θέματα εκτός συζήτησης. Καλό είναι να μπορούμε να ξέρουμε σε ποιους δείχνουμε την κάθε δουλειά και γιατί. Οι κοινωνίες γίνονται πιο περίπλοκες, δεν έχουν ξεκάθαρες ανάγκες. Νομίζω πως το θέατρο όμως, ασχέτως θεματικής, καλείται να ικανοποιήσει την βασική ανάγκη της επικοινωνίας και της συνύπαρξης. Στην εποχή των οθονών και της ψηφιακής υπόστασης των πάντων αυτός ο χρόνος που θα δώσει κανείς σε ένα ζωντανό θέαμα θα είναι έτσι κι αλλιώς πολύτιμος.

Νομίζω το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι αναζήτηση της ασφάλειας. Για να ανθίσουν πράγματα καλλιτεχνικά πρέπει να τους δώσουμε χώρο, να πάρουμε ρίσκα. Να ακούσουμε νέες φωνές. Το ελληνικό θέατρο είναι φοβερά παραγωγικό και πολύπλευρο. Το ζητούμενο είναι να έχουμε πρόσβαση σε πληθώρα θεαμάτων και να υπάρχει χώρος για πρωτοποριακές ιδέες και νέους καλλιτέχνες. Η αγορά αλλά και το κράτος το παίζουν με ασφάλεια όσο μπορούν. Τα οικονομικά του θεάτρου δεν είναι εύκολη υπόθεση οπότε είναι κατανοητό  σε έναν βαθμό. Αλλά η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να ανανεώνονται οι φωνές, οι άνθρωποι και οι ιδέες· να δοκιμάζονται και να βρίσκουμε την ουσία που κρύβει η διαφορετικότητα και ο πειραματισμός.