Οι Prodigy φέρνουν 35 χρόνια rave εμπειρίας στο Release 2025 – και δεν πρέπει να τους χάσεις

Η ηλεκτρονική μουσική δεν ήταν ποτέ ξανά η ίδια μετά την εμφάνιση των Prodigy τη δεκαετία του ’90. Καθόρισε μουσικά τη γενιά -κυρίως- των σημερινών τριαντάρηδων ενώ δεν σταματά να έχει απήχηση και στις επόμενες γενιές μέσα από μια πορεία 35 χρόνων επιτυχίας. Η επιστροφή τους στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του Release Athens 2025, είναι γεγονός και μετράμε όλοι αντίστροφα μέχρι την Παρασκευή 4 Ιουλίου, όπου θα ξεσηκώσουν την Πλατεία Νερού με τον ηλεκτρονικό ήχο που τους έκανε να ξεχωρίσουν. Στο πλευρό τους θα έχουν τους Pendulum, τους Αυστραλούς πρωτοπόρους του drum ‘n’ bass και το ντουέτο των Bob Vylan, μια από τις πιο αιχμηρές μπάντες της δεκαετίας, στην πρώτη τους εμφάνιση στη χώρα μας.

Μετά τον απροσδόκητο θάνατο του Keith Flint τον Μάρτιο του 2019, ιδρυτικού μέλους και σύμβολο για το συγκρότημα, δεν ήταν εύκολη απόφαση για τους Prodigy να συνεχίσουν. Όταν τελικά το αποφάσισαν, ήταν επειδή ήξεραν πως έχουν ακόμη πολλά να δώσουν μουσικά. Και το απέδειξαν όταν το 2022 επέστρεψαν με sold out συναυλίες στην Ευρώπη. Τον Φεβρουάριο του 2025 ανακοίνωσαν κι επίσημα ότι θα κυκλοφορήσουν νέο άλμπουμ. Η απουσία του Flint πάντοτε θα είναι ηχηρή, αλλά ακόμη δεν έφτασε η ώρα για να σβήσει η φλόγα του συγκροτήματος: αυτή η θυελλώδης μανία που σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της -μια εμπειρία που θα καταλάβει μόνο όποιος τους δει ζωντανά!

Όμως, τι ακριβώς συνέβη πριν 35 χρόνια όταν δημιουργήθηκαν οι Prodigy και γιατί εξακολουθούν σήμερα να θεωρούνται μια αξεπέραστη ζωντανή εμπειρία;

Βρισκόμαστε στο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τότε που η rave σκηνή μεσουρανούσε και, που τα τεράστιας απήχησης πάρτι ήταν παράνομα και διοργανώνονταν σε μικρές πόλεις, σε εγκαταλελειμμένα κτίρια και αχυρώνες. Ο νεαρός Liam Howlett, DJ και μουσικός, παρατάει την hip hop σκηνή και επιστρέφει στην πόλη του στο Essex. Κι ενώ βάζει μουσική σ’ ένα κλαμπ που το έλεγαν “The Barn”, γνωρίζει τους χορευτές Keith Flint και Leeroy Thornhill, οι οποίοι του ζητάνε ένα δικό του mix tape. Τους φέρνει, λοιπόν, μια κασέτα που περιείχε στην μια μεριά και κομμάτια που έγραψε ο ίδιος και πάνω είχε γράψει τη λέξη “Prodigy” από το Moog Prodigy synthesizer που είχε χρησιμοποιήσει για να γράψει μουσική. Η κασέτα τους άρεσε τόσο που πρότειναν στον Howlett να φτιάξουν ένα γκρουπ. Συμπεριέλαβαν κι ένα τέταρτο μέλος για τις ζωντανές εμφανίσεις τους, την χορεύτρια και μοναδική γυναίκα-μέλος της μπάντας, την Sharky κι έτσι, στις 5 Οκτωβρίου 1990 δημιουργούνται οι Prodigy. 

Λίγο πριν την πρώτη τους ζωντανή εμφάνιση στο “The Labyrinth”, ο Howlett ένιωσε ότι τους έλειπε ένας MC (master of ceremonies: αυτός που παρουσιάζει και συντονίζει μια εμφάνιση και, συγκεκριμένα στην hip-hop σκηνή, αυτός που ραπάρει πάνω από beats, απαγγέλλει ρυθμικά και ξεσηκώνει το κοινό). Φίλοι τού πρότειναν τον Maxim Reality, ο οποίος μετά από την εμφάνιση, έγινε μόνιμο μέλος του συγκροτήματος και, κάπως έτσι, δημιουργήθηκε η αυθεντική πεντάδα των Prodigy.

Με το single “Charly”, οι Prodigy συστήθηκαν στο κοινό τον Αύγουστο του 1991. Ο Liam Howlett, που κρύβεται πίσω απ’ όλες τις μουσικές του συγκροτήματος, ενσωμάτωσε στο κομμάτι samples διαλόγων από μια σειρά παιδικών σποτ της δεκαετίας του 1970 με τίτλο “Charley Says”, δημιουργία της βρετανικής κυβέρνησης με σκοπό να δώσουν συμβουλές ασφαλείας στα παιδιά. Κι έτσι έβαλε την φράση “Charly says always tell your Mummy before you go off somewhere” πάνω σ’ ένα πρωτοποριακό back-beat, μια εποχή που το sampling (ηχητικά αποσπάσματα, δηλαδή, απ’ όπου μπορεί κανείς να φανταστεί, τα οποία τα «πείραζαν» και τα ενσωμάτωναν σε νέα μουσικά κομμάτια) ήταν τεράστιο μέρος του πώς έφτιαχναν μελωδίες.

«Το βρήκα τόσο ξεκαρδιστικό. Ήταν ό,τι καλύτερο. Σκέφτηκα πως, αν το έβαζα πάνω σε έναν πραγματικά σκληρό ήχο, θα προέκυπτε κάτι εντελώς καινούργιο» έχει δηλώσει ο Liam. Πράγματι, το κομμάτι εκτόξευσε την φήμη τους στα ύψη -έγινε No.1 στο UK Dance Singles Chart και No.3 στο UK Singles Chart. Έγινε hit στα rave πάρτι και ξεκίνησε μια μόδα του να μιξάρεις cartoon samples σε χορευτικά και rave κομμάτια (άκου το “A Trip to Trumpton” των Urban Hype ή το “Sesame’s Treet” των Smart E’s). Όμως, στους κριτικούς δεν άρεσε καθόλου, χαρακτηρίζοντάς το “kiddie rave” ή “toytown techno”. Και φυσικά υπάρχει και το γνωστό εξώφυλλο του περιοδικού Mixmag με τον τίτλο άρθρου “Did ‘Charly’ kill rave?”, όπου απεικονίζεται ο Liam Howlett κρατώντας ένα πιστόλι στο κεφάλι του.

Εξώφυλλο του περιοδικού Mixmag με τίτλο “Did ‘Charly’ kill rave?”.

Το 1992 κυκλοφορούν το πρώτο τους άλμπουμ με τίτλο “Experience”, ένα άλμπουμ-σταθμό για την βρετανική rave σκηνή (έγινε πλατινένιο). Άλλαξε τα μέχρι τότε δεδομένα, συνδυάζοντας ηλεκτρονικά beats με rap και punk στοιχεία. Η αντισυμβατική τους προσέγγιση, καθόρισε την εξέλιξη της rave σκηνής και γενικότερα της ηλεκτρονικής μουσικής και επηρέασε πολλούς ανερχόμενους καλλιτέχνες, όπως ο Moby.

Δύο χρόνια αργότερα, το 1994, επιστρέφουν με το δεύτερο άλμπουμ τους, το “Music for the Jilted Generation”. Εκείνη την περίοδο, η κυβέρνηση προσπαθούσε να απαγορεύσει τη rave κουλτούρα μέσα από τη νομοθεσία Criminal Justice Act 1994. Κάθε πάρτι που γινόταν χωρίς άδεια, η αστυνομία μπορούσε να το διαλύσει και να συλλάβει τους διοργανωτές. Οι αντιδράσεις από τη νεολαία και τους μουσικούς ήταν μαζικές με διαδηλώσεις κατά του νόμου που πήγαινε κόντρα στην ελευθερία της έκφρασης. Οι Prodigy δεν έμειναν αμέτοχοι σε όλη αυτή την καταστολή και στο δεύτερο άλμπουμ τους, ο Liam Howlett έθεσε το πρόβλημα στο επίκεντρο, ξεκινώντας το intro του άλμπουμ με τη φράση “So, I’ve decided to take my work back underground, to stop it falling into the wrong hands”.

Αποφάσισαν πέραν του rave, να ενσωματώσουν techno, breakbeat και rock στοιχεία σ’ αυτό το άλμπουμ ενώ, στα samples που χρησιμοποιήθηκαν, συναντάμε αποσπάσματα και αναδημιουργίες διαλόγων από ταινίες όπως το “Star Wars: Episode IV – A New Hope”, το “Poltergeist III” και το “2001: A Space Odyssey”.

Το 1997 κυκλοφορούν το τρίτο τους άλμπουμ, το “The Fat of the Land”. Ήταν αυτό που τους χάρισε την παγκόσμια φήμη και, θεωρείται, μέχρι σήμερα το πιο επιτυχημένο τους. Παράλληλα, σε αυτό το άλμπουμ ο Keith Flint αναλαμβάνει για πρώτη φορά τα φωνητικά, βάζοντας τους πρώτους στίχους σε τραγούδια των Prodigy. Με τη φωνή του στα τραγούδια “Firestarter” και “Breathe”, αναγεννιέται σαν frontman του συγκροτήματος ή, αν θέλετε, στο πιο εμβληματικό τους μέλος -σαφώς βοήθησε και η iconic punk εμφάνισή του με την διπλή μοϊκάνα που έμοιαζε με κερατάκια, το σκουλαρίκι στην γλώσσα, τα βαμμένα μάτια και τα τατουάζ.

Για τον Liam, το “Firestarter” θα ήταν ένα κομμάτι μόνο με μελωδία. «Έρχεται ο Keith και μου λέει ‘Φίλε, αν πρόκειται ποτέ να κρατήσω μικρόφωνο, θα πρέπει να το κάνω γι’ αυτό το κομμάτι. Θέλω να του βάλω φωνητικά’. Όλοι οι στίχοι γράφτηκαν για το κάπως διεστραμμένο μυαλό του, βασικά» όπως έχει δηλώσει ο Howlett. Οι προκλητικοί στίχοι του Flint προκάλεσαν αντιδράσεις, με σταθμούς να αρνούνται να παίξουν το τραγούδι και τα Μέσα να ζητάνε να απαγορευτεί. Ο Howlett αναγκάστηκε να βγει και να δηλώσει πως οι στίχοι δεν είναι κυριολεκτικοί…

Αντίστοιχες αμφιλεγόμενες απόψεις ξεσήκωσε και το τραγούδι “Smack My Bitch Up”, το οποίο ήταν στα top 10 UK hits αλλά κατηγορήθηκε πως προωθεί τη βία ενάντια των γυναικών μέσα από την χαρακτηριστική φράση που επαναλαμβάνεται. Ο Howlett απάντησε λέγοντας πως η φράση παρερμηνεύτηκε και, στην ουσία, σημαίνει το να κάνεις τα πάντα με ένταση, όπως πάνω στη σκηνή. Αλλά και το αμφιλεγόμενο βίντεο κλιπ δέχτηκε πυρά από φεμινιστικές οργανώσεις και το MTV, ενώ το πρόβαλε για μια εβδομάδα, έπειτα σταμάτησε να το παίζει και απολογήθηκε λέγοντας πως στην αρχή το βρήκαν πρωτοποριακό και άξιο προβολής, τονίζοντας πως έπαιξε μόνο για μια εβδομάδα μεταξύ 1 και 5 το βράδυ. «Οι άνθρωποι πρέπει να είναι πολύ χαζοί για να πιστεύουν ότι γράφουμε κομμάτια για ξυλοδαρμό γυναικών. Όπως και το ‘Firestarter’δεν είχε να κάνει με το ξεκινάς φωτιές» έχει πει ο Liam Howlett.

Το 2000, το ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος, Leeroy Thornhill αποφάσισε να αποχωρήσει και η πρώτη τους κυκλοφορία μετά την αποχώρησή του ήταν το single “Baby’s Got a Temper”. To 2004 έβγαλαν το τέταρτο άλμπουμ τους, το “Always Outnumbered, Never Outgunned” που έγινε αμέσως επιτυχία. Πέντε χρόνια μετά, το 2009, κυκλοφορούν το άλμπουμ “Invaders Must Die” που έγινε Νο.1 στο Ηνωμένο Βασίλειο και περιλαμβάνει εμβληματικά κομμάτια, όπως το “Omen” και το “Warrior’s Dance”. Το 2015 κυκλοφορούν το “The Day Is My Enemy” και το 2018 το έκτο και τελευταίο μέχρι στιγμής άλμπουμ τους, το “No Tourists”. Λίγους μήνες αργότερα, ο Keith Flint αυτοκτονεί μόλις στα 49 του, αφήνοντας μια βαθιά πληγή στο υπόλοιπο συγκρότημα και στους θαυμαστές τους παγκοσμίως.

Πλέον, μόνο δύο από τα ιδρυτικά μέλη των Prodigy απαρτίζουν το συγκρότημα: ο Liam Howlett και ο Maxim Reality. Βέβαια, ο πρώτος είναι και σε μεγάλο βαθμό ο εγκέφαλος πίσω απ’ όσα ακούμε σε όλη τη δισκογραφία τους. Θεωρείται μια μουσική διάνοια και είναι γνωστό πως γράφει τη μουσική ολομόναχος στο στούντιό του, κυρίως τα βράδια -όχι πως δεν έχουν συμβάλει και τα υπόλοιπα μέλη. Οι δυο τους εξακολουθούν να φέρνουν ζωντανά αυτό το νεύρο, την επαναστατική διάθεση, την αγριάδα και την αδρεναλίνη που από πάντα τους χαρακτήριζε. Η καινοτόμα μουσική τους, ο πειραματισμός και το εκρηκτικό μπέρδεμα των μουσικών ειδών, άλλαξε για πάντα την ηλεκτρονική μουσική και επηρέασε πλήθος καλλιτεχνών όπως τους The Chemical Brothers, Fatboy Slim, Skrillex, Pendulum, Sepultura, Sleaford Mods, Rage Against the Machine, Kasabian, The Glitch Mob και Enter Shikari. Ετοιμάσου να ζήσεις από κοντά κάτι που δεν περιγράφεται με λόγια…