Γιατί οι Αμερικανοί συστήνουν να γίνεται 10 χρόνια νωρίτερα η πρώτη μαστογραφία;

Στη χώρα μας, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, η σύσταση για την πρώτη μαστογραφία είναι να γίνεται στα 50 χρόνια της  γυναίκας. Σε αυτό το όριο έχει συμμορφωθεί και το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» που εξασφαλίζει δωρεάν ψηφιακή μαστογραφία σε γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών κάθε δύο χρόνια.  Λίγες ημέρες πριν, στις ΗΠΑ εκδόθηκαν επικαιροποιημένες οδηγίες πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού που συστήνουν να γίνεται η πρώτη μαστογραφία στα 40 χρόνια.

Όπως εξηγούν οι ιατροί Μιχάλης Λιόντος, Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας, Δρ. Μαρία Καπαρέλου, Ογκολόγος – Παθολόγος, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής και Θάνος Δημόπουλος, τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, οι κατευθυντήριες οδηγίες προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού εμφανίζουν μικρές αποκλίσεις μεταξύ των επιστημονικών εταιρειών και των υγειονομικών αρχών διαφόρων χωρών. Επιπρόσθετα, τα επιδημιολογικά δεδομένα της νόσου φαίνεται ότι αλλάζουν και τις τελευταίες δεκαετίες διαπιστώνεται αύξηση της εμφάνισης της νόσου σε γυναίκες ηλικίας 40-49 ετών παρότι τα ποσοστά συμμετοχής στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου είναι σταθερά ή και αυξάνονται. Επιπλέον είναι γνωστό ότι συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες όπως είναι οι γυναίκες μαύρης φυλής έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης νόσου πιο προχωρημένου σταδίου ή πιο επιθετικής μορφής όπως είναι ο τριπλά αρνητικός καρκίνος μαστού.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ομάδα Εργασίας Προληπτικής Ιατρικής των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής εξέδωσε τις προηγούμενες ημέρες ανανεωμένες κατευθυντήριες οδηγίες προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού. Οι νέες οδηγίες βασίστηκαν στην συστηματική ανασκόπηση των βιβλιογραφικών δεδομένων που έχουν προκύψει την τελευταία δεκαετία αλλά και σε υπολογιστικά μοντέλα που εκτίμησαν το όφελος επιβίωσης που προσφέρουν διαφορετικές πρακτικές προσυμπτωματικού ελέγχου. Με βάση τα δεδομένα αυτά προτείνεται για τον γενικό πληθυσμό, η διενέργεια μαστογραφίας κάθε δύο έτη από την ηλικία των 40 ετών έως τα 74 έτη.

Η σύσταση για πρωιμότερη έναρξη του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού κατά 10 έτη – από τα 50 έτη που ήταν στις προηγούμενες οδηγίες, στα 40 έτη στις τωρινές –  υπολογίζεται ότι αποτρέπει περίπου 8 θανάτους από τη νόσο για κάθε 1000 γυναίκες που κάνουν μαστογραφία. Η ηλικία ολοκλήρωσης του μαστογραφικού ελέγχου παρέμεινε στα 74 έτη καθώς η επιτροπή των ειδικών έκρινε ότι τα δεδομένα για το όφελος της μαστογραφίας στην ηλικιακή ομάδα 74-79 ετών δεν είναι ακόμη επαρκή.

Η Ομάδα Εργασίας έκρινε επίσης ότι είναι ανεπαρκή τα δεδομένα για τη χρήση συμπληρωματικών απεικονιστικών εξετάσεων όπως είναι το υπερηχογράφημα ή η μαγνητική μαστών για τον προσυμπτωματικό έλεγχο της νόσου. Η σύσταση αυτή μάλιστα είναι ανεξάρτητη της πυκνότητας των μαστών που αποτελεί από μόνος του παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού. Χρειάζεται όμως διαρκής έρευνα για τη βελτίωση των τεχνικών απεικόνισης των μαστών. Σε αυτό το πλαίσιο, η ψηφιακή τομοσύνθεση του μαστού («τρισδιάστατη μαστογραφία») συμπεριλήφθηκε μαζί με την ψηφιακή μαστογραφία ως αποδεκτή μέθοδος προσυμπτωματικού ελέγχου. Η ψηφιακή τομοσύνθεση του μαστού θεωρείται εξίσου αποτελεσματική με την ψηφιακή μαστογραφία ως εργαλείο προσυμπτωματικού ελέγχου, αλλά χαρακτηρίζεται από λιγότερες ψευδώς θετικές διαγνώσεις.