ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
26
ΑΠΡΙΛΙΟΥ
Η Παρασκευή Χριστοδουλοπούλου ξεκίνησε να χορεύει το 2003, σύγχρονο – αυτοσχεδιασμό. Επαγγελματικά έχει συμμετάσχει με μεικτές ομάδες αλλά και ως ανεξάρτητη Performer – Dancer, σε διάφορα Φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Επιπλέον έχει παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια – εργαστήρια αυτοσχεδιασμών, contact improvisation.
Κάποιοι σημαντικοί χορογράφοι και ομάδες με τις οποίες έχει συνεργαστεί είναι: Νατάσσα Αρέθα, Αγγελική Παπαδάτου, Γιώργος Χρηστάκης, Κωνσταντίνος Μίχος Μαρία Κολιοπουλου, Αλέξης Φουσέκης, Μέντη Μεγα, Βενετσιάνα Καλαμπαλίκι. Από το 2014 έως και σήμερα συμμετέχει ενεργά σε εργαστήρια και παραστάσεις για χορευτές με ή χωρίς αναπηρία, σε παραγωγές της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, αλλά και ως ανεξάρτητη καλλιτέχνης.
Έχοντας στο νου ότι χορός είναι μία κυρίως σωματική τέχνη και ότι ο σύγχρονος χορός είναι, όπως όλη η σύγχρονη τέχνη μία ιδιαίτερα αναστοχαστική πρακτική, αναρωτιέμαι πως βιώνεις αυτή τη συνθήκη του #μένουμε_σπίτι;
Η δική μου περίπτωση δεν αποτελεί το «μέσο όρο ανθρωπίνου μοντέλου πόσο μάλλον χορεύτριας», και αυτό διότι όταν γεννιέσαι μοναδική/ος, μέσω αυτής της μοναδικότητάς, σπας τους κοινωνικούς κανόνες – «περιορισμούς» και αποδομείς το κοινωνικό μοντέλο (συνειδητά) που σου έχει (αθέλητα) επιβληθεί με πολλούς ορατούς και αόρατους μύθους. Δεν σπούδασα χορό καθώς ως μη αρτιμελές σώμα δεν μου επιτρέπεται να μπω σε κάποια δημόσια σχολή χορού ή θεάτρου ούτε στην Ιατρική και στα ΤΕΦΑΑ καθώς απαιτούν αρτιμέλεια.
Έτσι λοιπόν όταν οι στατιστικές δεν μπορούν να σε συμπεριλάβουν καθώς έχεις περάσει προ πολλού το όριο προσδόκιμο βιωσιμότητας (ΑΜΕΑ) σώματος και μυαλού, ναι τότε δεν αποτελείς τον μέσο όρο (οι μονές στατιστικές που σε περιλαμβάνουν είναι οι στατιστικές με τα «υποκείμενα νοσήματα» και η χρήση ως ιατρικό μοντέλο).
Όταν έχεις γεννηθεί με μια αναπηρία όπως εγώ (μια μη ακούσια συνθήκη ζωής) τότε ήδη βρίσκεσαι σε μια συνθήκη «περιορισμού».
Αυτή η εισαγωγή καταλήγει στο ότι η συνθήκη «περιορισμού – εγκλεισμού – καραντίνα» μπορεί και να ξεκινά από το ίδιο μας το σώμα ή και το μυαλό μας. Όταν έχεις γεννηθεί με μια αναπηρία όπως εγώ (μια μη ακούσια συνθήκη ζωής) τότε ήδη βρίσκεσαι σε μια συνθήκη «περιορισμού». Έτσι από μικρή δούλεψα μέσα σε αυτή την συνθήκη «περιορισμού», το μυαλό και το σώμα μου. Οπότε η σημερινή εικόνα και συνθήκη του #Μένουμε σπίτι# δεν με άγγιξε και πολύ πνευματικά και σωματικά. Έκανα και κάνω ότι και πριν. Οι άλλοι βρήκαν περισσότερο χρόνο για μένα και για τους εαυτούς τους.
Και αυτό είναι ένα από τα ευχάριστα «της καραντίνας» μετά από το πρώτο σοκ που βιώσαμε όλοι. Από μικρή κρατούσα και κρατώ ημερολόγια, όμως αυτόν τον καιρό (της καραντίνας) ένιωσα ότι δεν αποτελώ πλέον την μειοψηφία και ότι όλοι βιώνουμε τα ίδια περίπου πάνω κάτω. Τα αυτονόητα για τους πολλούς τελικά δεν είναι και τόσο αυτονόητα…
Αυτόν τον καιρό (της καραντίνας) ένιωσα ότι δεν αποτελώ πλέον την μειοψηφία και ότι όλοι βιώνουμε τα ίδια περίπου πάνω κάτω.
Η καραντίνα (του θανάτου) πλέον μας αφορά όλους! Δεν κοιτά χρώμα, φύλο, πλούσιο ή φτωχό, ο θάνατος δεν κάνει διακρίσεις όπως αντίθετα συμβαίνει με την ζωή. Έτσι λοιπόν δεν κρατώ ημερολόγιο πια. Έχω στραφεί σε πιο δημιουργικά μονοπάτια.
Τη στιγμή που μία συζήτηση για το σώμα-ως εμπειρία όχι ως οργανικό υλικό- τη συνύπαρξη και τον δημόσιο χώρο είναι ενεργή, πώς βιώνεις το προληπτικό μέτρο της απαγόρευσης ή -ας πούμε- περιορισμού της κυκλοφορίας;
Κάνω ασκήσεις «θάρρους» βοηθάω το σώμα μου να μείνει σε μια καλή φυσική κατάσταση για όταν θα βγει και πάλι στις πρόβες. Πάω μικρές βόλτες μόνη μου με ένα αναπηρικό αμαξίδιο που έχω για να γυμνάζω το κάρδιο – αναπνευστικό μου. Βγαίνω στον ήλιο με έναν καφέ, σε πάρκα και πλατείες, έκανα νέες γνωριμίες με ανθρώπους που κάνουν το ίδιο με μένα και τους βρίσκω στα ίδια μέρη.
Την πρώτη φορά που κυκλοφόρησα μόνη έξω ένιωσα ένα μεγάλο δέος, καθώς ήταν η πρώτη μου φορά στην Ελλάδα που ήμουν μόνη στους άδειους δρόμους και πλατείες, με το αμαξίδιο… σε άλλη περίπτωση αυτό θα ήταν το ιδανικό όμως λόγο της πανδημίας (που σημαίνει απώλεια της ζωής) κράτησε πίσω την όποια χαρά ελευθερίας θα ένιωθα.
Το τραγικό είναι ότι μόλις όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι επιστρέψουν στην «κανονικότητα» εγώ και ένα 10% του πληθυσμού θα παραμείνουμε αποκλεισμένοι στα σπίτια μας.
Είναι λίγο ειρωνικό και παράλογο σχεδόν Ιονεσκικό όλο αυτό. Για να κυκλοφορώ δηλαδή εγώ με ασφάλεια και σχετική ελευθερία έπρεπε όλοι οι υπόλοιποι, αρτιμελείς και μη να μείνουν μέσα. Πραγματικά τραγικό. Το τραγικό βέβαια είναι ότι μόλις όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι επιστρέψουν στην «κανονικότητα» εγώ και ένα 10% του πληθυσμού θα παραμείνουμε αποκλεισμένοι στα σπίτια μας. Και δυστυχώς και από τα σχολειά, τα πανεπιστήμια, τις Σχολές Χορού και Θεάτρου , τα θέατρα, τους κινηματογράφους, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, τις Δημόσιες Υπηρεσίες. Όλα αυτά είναι ΜΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΑ! Άρα η ζωή η δική μου και πολλών άλλων συνανθρώπων μου, θα επιστρέψει σε μια άτυπη θα έλεγα καραντίνα διαρκείας.
Η προειδοποίηση ότι η σωματική οικειότητα είναι επικίνδυνη, καθώς και η υποχρέωση να κρατάμε συγκεκριμένες αποστάσεις έχει αλλάξει τους τρόπους που κινούμαστε στο δημόσιο χώρο. Πως βιώνεις αυτές τις υποχρεωτικές αποστάσεις και τι κατ’ ανάγκη νέες προσωπικές σχέσεις που δημιουργούν;
Βασικά δεν είναι και τόσο ανοίκειο αίσθημα η απόσταση. Και πριν την καραντίνα υπήρχαν άνθρωποι που ήταν μονοί τους και σε μεγάλη απόσταση ακόμη και από οικείους, με ότι αυτό συνεπάγεται. Και αυτοί οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να υπάρχουν όπως πριν και θα παραμείνουν μόνοι. Άνθρωποι που βιώνουν κοινωνική απομόνωση, άνθρωποι μοναχικοί, εγκαταλελειμμένοι, άνθρωποι τρίτης ηλικίας άρρωστοι. άνθρωποι με αναπηρίες και άλλοι.
Δεν φοβάμαι την επαφή με τους συνανθρώπους μου ή με τα ζώα που λατρεύω. Θα βγω να βοηθήσω αν με χρειαστούν άνθρωποι δικοί μου και μη.
Γενικά η εποχή μας, παρ’ όλη την τεχνολογία (τέχνη + λόγος ) αντί να μας ενδυναμώσει ή να μας φανεί χρήσιμη βελτιώνοντας το βιοτικό επίπεδο, μειώνοντας το σωματικό μόχθο, μοιάζει να φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα: βλέπε αλλοτρίωση, ψυχική φθορά νευρώσεις, άγχος κλπ… Μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης όπως αυτές τις μέρες που βιώνουμε όλοι, είδαμε κάποια πραγματικά πρακτική αξία. Ανακαλύψαμε/δημιουργήθηκαν πλατφόρμες όπου συμβαίνουν παντός ειδών μαθήματα, συναντήσεις φίλων, ενημέρωση, επικοινωνία, κλπ.
Κατά τα άλλα γενικώς δεν φοβάμαι την επαφή με τους συνανθρώπους μου ή με τα ζώα που λατρεύω. Θα βγω να βοηθήσω αν με χρειαστούν άνθρωποι δικοί μου και μη. Θα πάρω κάποια μέτρα αλλά ως εκεί ούτε υστερίες ούτε μικροβιοφοβίες. Με τρομάζει η πιθανότητα να φτάσουμε στο άλλο άκρο, εκείνο του φόβου της επαφής. Άλλωστε η απόσταση σωματική ή πνευματική μπορεί να είναι και λεκτική, ή την θέτουν οι άνθρωποι ανεξαιρέτου γεγονότος ανάμεσα τους. Είτε από φόβο, είτε από αδυναμία διαχείρισης της οικειότητας.
Τώρα το μεγάλο πρόβλημα ναι είναι σε σχέση με τον χορό και τις άλλες τέχνες, δραστηριότητες που χρειάζονται επαφή. Πιστεύω όμως ότι γρήγορα θα ξεπεραστεί αυτό, ότι θα βρεθούν οι φόρμες έτσι ώστε σιγά – σιγά θα ξανά δημιουργήσουμε, θα χορέψουμε, θα δούμε και θα δώσουμε παραστάσεις.
Η αλήθεια είναι ότι περνάω αρκετές ώρες, καθώς δεν έχω και πολλές επιλογές να βρίσκομαι με τους φίλους/ες μου, δασκάλους, συγγενείς. Ευτυχώς παρακολουθώ κάποιες ομάδες που κάνουν on line μαθήματα: γιόγκα, ζέσταμα, χορό κλπ. Συμμετέχω επίσης σε ένα εργαστήριο σκηνοθεσίας – ηθοποιίας. Η ουσία είναι ότι βοηθά να μείνεις σε επαφή μαζί με φίλοι και ανθρώπου που είχες κοντά σου πριν την καραντίνα.
Είναι μια ανακουφιστική και κάποιες φορές απολαυστική ανάγκη το να τους βλέπεις η να τους ακούς έστω και διαδικτυακά. Τα μαθήματα δε, λειτουργούν σαν αντίδοτο στην θλίψη. Τα περιμένω με μεγάλη προσμονή. Τα θεωρώ ένα είδος «πολυτελείας». Είναι πολύ όμορφη η αίσθηση ότι υπάρχουν άνθρωποι που σου διαθέτουν ζωτικό, ποιοτικό χρόνο από τον προσωπικό τους. Είναι όμορφο να έχεις φτιάξει μια καθημερινή ρουτίνα με πράγματα που πρέπει ή δεν πρέπει να κάνεις…
Φωτογραφία: Chloe Kritharas
Η αλήθεια είναι ότι θέλει καλό διαχωρισμό και διαχείριση ο χρόνος στο τι επιλέγουμε να βλέπουμε ή να ακούμε. Είναι θέμα ανθρώπου και χαρακτήρα. Δεν μπορώ να πω ότι έχω επηρεαστεί και τόσο, δεν ακολουθώ την μαζική «υστερία πληροφορίας» ούτε και τις «συμπυκνωμένες παραστάσεις» που κατακλύζουν το διαδίκτυο από τα διάφορα σάιτ η ιδρύματα που της ανεβάζουν ή από φίλους που με «βομβαρδίζουν». Έχω δει πάρα πολύ θέατρο και χορό όλα αυτά τα χρόνια. Όχι ότι κάποια παράσταση που μου άρεσε πολύ δεν θα την ξανάβλεπα. Αλλά και από αυτό κάνω διάλειμμα. Άσε δε που δεν προλαβαίνει κανείς να τα δει και να τα διαβάσει όλα.
Παρόλο που είναι αρκετά πρόσφατη, αυτή η νέα συνθήκη έχει επηρεάσει τις καλλιτεχνικές και προσωπικές σου αναζητήσεις; Συνεχίζεις να δουλεύεις με το υλικό που ερευνούσες πριν ή σ’ έχει οδηγήσει σε νέες περιοχές ή; Αν ναι σε ποιες;
Ο χορός δεν σταματά ποτέ! Από την ώρα που γεννιέσαι κινείσαι! Κάποιοι έχουν τον ρυθμό μέσα τους οπότε κινούνται με ή χωρίς μουσική. Συνεχίζω να δουλεύω με το υλικό, που είναι το σώμα και το πνεύμα μου, με μέσο το χορό. Δίνω όμως και μια μεγάλη ευκαιρία στην σκηνοθετική μου ματιά την οποία ανακαλύπτω τώρα πιο ουσιαστικά.
Δεν διαθέτω βέβαια τα απαραίτητα τεχνολογικά εργαλεία (κάμερα ή κινητό υψηλής ευκρίνειας κλπ) που θα μου άλλες δυνατότητες. Έχω την αίσθηση όμως ότι αν διαθέσεις φαντασία, όρεξη, και μίαν αισθητική ματιά έχεις σημαντικά υλικά τουλάχιστον για να πειραματιστείς.
Παρακολουθώ ένα εργαστήριο σκηνοθεσίας – σκηνογραφίας – ηθοποιίας, και φτιάχνω μικρά βίντεο. Με διαφορετικές θεματικές. Τα ανεβάζω κάθε φορά στην ομάδα και εκεί παίρνω τις επόμενες οδηγίες. Είναι απίστευτο το υλικό που μπορεί να βρεις μέσα σε ένα σπίτι και να φτιάξεις μέχρι και ταινίες. Πραγματικά μόλις «ελευθερωθούμε» θα ήθελα να το κοιτάξω πολύ σοβαρά. Είναι κάτι που με εξέπληξε ευχάριστα εν μέσω «καραντίνας».
Έκανα πολλές απόπειρες να τραβήξω βίντεο ενώ κάνω κάποια χορογραφία αλλά το αποτέλεσμα δεν με ικανοποίησε. Μάλλον είμαι αρκετά αυστηρή με την αισθητική μου. Και είδα πόσο δύσκολο είναι να τα κάνεις όλα μόνος σου, πόσο χρόνο θέλεις και πόσες φορές πρέπει να το πας και να το ξαναπάς…
Έχοντας στο νου μου μάλλον τα 52 πορτραίτα του Jonathan Burrows – οι ωραίες ιδέες είναι για να τις δανείζεσαι- σε μία κάντ’ο μόνος σου εκδοχή χωρίς οδηγίες και περιορισμούς, θα ήθελες να στείλεις ένα σύντομο βίντεο; Ένα χορογραφικό ημερολόγιο καραντίνας. Ό,τι σημαίνει για σένα χορογραφία…
Λίγα λόγια για το βίντεο. Το Βίντεο μου είναι ένα concept που μου άρεσε πάρα πολύ, καθώς με ένα τόσο «ευτελές υλικό» και από τα «trend της καραντίνας» μπήκα σε μια δημιουργική φάση που ακόμα παράγει νέες ιδέες και εικόνες. Λειτουργεί κάτι σαν Vision board για μένα. Η συγκεκριμένη ιδέα ήταν η εξής: Πήρα ένα ρολό υγείας και έγραψα το «σύνθημα: #StayAtHome#” (με ότι μαρκαδόρους είχα), σε 10 διαφορετικές γλώσσες: Ελληνικά – Αγγλικά – Κινέζικα – Πολωνικά – Ιταλικά – Ισπανικά – Σουηδικά – Γαλλικά – Ιαπωνικά – Ολλανδικά.
Και τα πράγματα που έκανα εν μέσω καραντίνας και του «Μένω σπίτι»: Διαβάζω – Φυτεύω – Ακούω – Χορεύω – Μαγειρεύω – Ελπίζω – Ονειρεύομαι – Ζω!.
Μετά από μέρες άρχισα να προσθέτω και τα ονόματα των φίλων μου και συγγενών.
Και κάποια στιγμή άνοιξα τις πόρτες και σχηματίστηκε ρεύμα. Έβαλα μουσική υπόκρουση ή και χωρίς… και τα χαρτιά άρχισαν να χορεύουν προς διάφορες κατευθύνσεις ήταν κάτι μαγικό… Μια τόσο πρόσκαιρη και στιγμιαία ιδέα που ταξιδεύει κάθε φορά…
