Το 2014 οι Χαΐνηδες σε συνεργασία με την ομάδα χορευτών και ακροβατών «Κι όμΩς κινείται» παρουσίασαν για πρώτη φορά μια διαφορετική ανάγνωση του παραδοσιακού κρητικού έπους «Ερωτόκριτος» που μάγεψε το κοινό και αγαπήθηκε πολύ. Έτσι, φέτος συνεχίζεται με επιτυχία η περιοδεία του «Ερωτόκριτου» με μια μοναδική εμφάνιση στο Κηποθέατρο Παπάγου την Τετάρτη 3 Ιουλίου.
Η Χριστίνα Σουγιουλτζή, ιδρυτικό μέλος της χορευτικής ομάδας «Κι όμΩς κινείται» είναι αναπόσπαστο κομμάτι της παράστασης- «τραγουδαφήγησης», όπως την αποκαλεί ο Δημήτρης Αποστολάκης των Χαΐνηδων.
Ενόψει της μεγάλης καλοκαιρινής παράστασης στο Κηποθέατρο Παπάγου, η Χριστίνα Σουγιουλτζή μας μίλησε για την ομάδα της, την παράσταση, αλλά και τον Ερωτόκριτο.
Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για τη φιλοσοφία της ομάδας “Κι όμΩς Κινείται;”
Η χρήση στοιχείων της τέχνης του τσίρκο όπως είναι η ακροβασία, η γενικότερη κινησιολογία αλλά και η υπόσταση των ερμηνευτών και το καλλιτεχνικό πλαίσιο της παράστασης, συνέβη εξ ορισμού της ομάδας, κι έχει να κάνει με τη σύνθεση των προσώπων που την απαρτίζουν. Ως έτσι, αυτό το πάντρεμα, πρώτα απ όλα, απαντά στη δική μας αισθητική και εκφραστική ανάγκη. “Και όμως κινείται” είναι από τη μία αυτοσαρκασμός και από την άλλη μία δήλωση πίστης σε μια προσωπική ανυπέρβλητη, απόλυτη αλήθεια. Η ομάδα στην πραγματικότητα δεν είναι ένα δομημένο καλλιτεχνικό σχήμα, σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα της δημιουργίας, της έκφρασης και της ανάπτυξης. Αυτό είναι και καλό και κακό. Καλό γιατί είμαστε αλήθεια μια παρέα, καλό είναι γιατί στις παραστάσεις και στην καθημερινότητα υπάρχει ειλικρίνεια και γνησιότητα. Κακό γιατί πολλές φορές δε φτάνουμε σε άρτιο αποτέλεσμα στα διάφορα dead lines των παραστάσεων, μένουν ατελείς περιοχές. Καλό είναι γιατί αυτές οι ατελείς περιοχές, γεννούν την ανάγκη για συνέχεια. Κακό είναι γιατί, ως τώρα, πότε δεν είπαμε με βεβαιότητα ότι θα υπάρχουμε και του χρόνου. Δεν ξέρουμε αν θα έχουμε τη δυνατότητα και τις δυνάμεις. Καλό είναι γιατί η ύπαρξή της ομάδας οφείλεται στην ανάγκη των ανθρώπων της, να φτιάξουν μια ουτοπική κοινότητα. Της ομάδας και των συγγενών της προσώπων, αυτών που της δίνουν ζωή από μέσα και απ’ έξω. Καλό γιατί το βασικότερο συστατικό της δημιουργίας είναι η ελευθερία κι αυτή η ομάδα με τον τρόπο της είναι μια άσκηση ελευθερίας. Ο χρόνος κρίνει αν υπάρχει λόγος ύπαρξης των πραγμάτων.
Οι παραστάσεις του «Ερωτόκριτου» με τους Χαΐνηδες συνεχίζουν με μεγάλη επιτυχία. Ήταν δύσκολο να «παντρέψετε» τόσο αρμονικά παραδοσιακή κρητική μουσική με σύγχρονο χορό και ακροβασία;
Η μουσική είναι η κινητήριος δύναμη του χορευτή, αυτή που δημιουργεί το σύμπαν μέσα στο οποίο κινείται, η έμπνευσή του, η δύναμή του. Στις περιοχές του καθαρού χορού, η σχέση μουσικής και κίνησης είναι η πιο βασική, αυτή που ορίζει την ερμηνεία, τη διάθεση, την υπόσταση του χορευτή. Ακόμα κι αν το άκουσμα είναι ένα μαγνητοφωνημένο κείμενο ή ένας ενοχλητικός ήχος. Έχουμε το προνόμιο να χορεύουμε και η μουσική να γεννιέται, την ίδια στιγμή, από τους ερμηνευτές, συνθέτες, μουσικούς. Η αφήγηση και η μουσική είναι στα χέρια των Χαΐνηδων. Δεν ξέρω αν υπάρχει πιο ικανό σχήμα να φέρει εις πέρας αυτήν την αποστολή. Παράλληλα με την αφήγηση, βλέπουμε επί σκηνής την ομάδα να αφηγείται με τη δική της γλώσσα, ή καλύτερα να συμπορεύεται με τη διήγηση της ιστορίας. Άλλες φορές οπτικοποιώντας τα πρόσωπα ή τις καταστάσεις, και άλλες αφήνοντας την κίνηση να σχετιστεί με τη μουσική, ή τη “θερμοκρασία” της αφήγησης.
Ο Ερωτόκριτος είναι ένα κείμενο που φέρει την πίστη τόσων, μα τόσων, ανθρώπων.
Πώς πιστεύετε ότι συμβάλλει η κίνηση και ο χορός σας στην ανάδειξη της ιστορίας του Ερωτόκριτου;
Η ομάδα δεν επιχειρεί να κατασκευάσει μια παντομίμα επεξήγησης του λόγου, το θεωρήσαμε περιττό και ασεβές για τη φύση του χορού και της ακροβασίας. Φυσικά εμφανίζονται μοτίβα και εικόνες που συνδέονται, ή ακόμα και υπογραμμίζουν τη διήγηση. Πρόκειται για δύο διαφορετικές γλώσσες. Λόγος και κίνηση. Ο συνδυασμός τους ή μη, μας απασχολεί πολύ. Πώς και με ποιες ισορροπίες συνυπάρχουν. Στην παράσταση του Ερωτόκριτου κάνει ο καθένας τη δουλειά του. Το κείμενο, η κίνηση, η ακροβασία, η μουσική, συνθέτονται, χωρίς πάντα να επεξηγούν. Κάποιοι επιλέγουν να ακούσουν τη μία, κάποιοι την άλλη και κάποιοι την συνήχηση τους. Αρκεί να βγάζει νόημα, είτε στο λογικούς είτε στο συμπαθητικούς συναισθηματικούς κώδικες του προσκεκλημένου.
Έχει αλλάξει η παράσταση από τότε που την παρουσιάσατε πρώτη φορά το 2014;
Πάντα κάτι αλλάζει, μικρό ή και μεγάλο. Ο βασικός άξονας και οι αρχικές αποφάσεις παραμένουν.
Πώς σας ενέπνευσε η ιστορία του Ερωτόκριτου;
Είναι ένα κείμενο που φέρει την πίστη τόσων, μα τόσων, ανθρώπων. Όλων αυτών που το τραγούδησαν, το διηγήθηκαν και το μετέφεραν, δια στόματος μέσα στο χρόνο. Έχουν χωρέσει μέσα στους ήχους των λέξεων, στο νόημα και τη μουσική του κειμένου. Υποστηρίζουν και πάλι τον επαναστάτη ήρωα, που δε φοβάται να σταθεί μπροστά στο Αμετάκλητο και τελικά να το αλλάξει! Η αλλαγή του πεπρωμένου, η σχεδόν όμοια με θεΐκή παρέμβαση, αλλαγή στο βαριά σκηνοθετημένο μέλλον, πιστεύω ότι στο μυαλό μας μεταφράζεται με τη λέξη ελευθερία. Και η Ελευθερία είναι η Απαραίτητη συνθήκη, για να υπάρξει έρωτας. Και ο Έρωτας, όποιο κίνδυνο και ό,τι έκβαση κι αν έχει (καταστροφή, λύτρωση, τίποτα από τα δύο), είναι ένας από τους λίγους σίγουρους αντίπαλους της απελπισίας, του μεγάλου αυτού τέρατος της ανθρώπινης κατάστασης.
