Φεστιβαλικά notes #4: “Από το υπόγειο στην ταράτσα” στην Πειραιώς 260

Πρόκειται για ένα θεατρικό ντοκιμαντέρ που σκιαγραφεί τις στιγμές του ιρανικού ροκ συγκροτήματος “The Yellow Dogs”.

Λόγω της απαγόρευσης στο Ιράν τα μέλη της μπάντας μετοικίζουν στη Νέα Υόρκη για να ζήσουν το αμερικάνικο όνειρο. Η μοίρα όμως έχει τον δικό της λόγο καθώς τον Νοέμβριο του 2013 τρία μέλη του γκρουπ δολοφονούνται από τον πρώην μπασίστα του σχήματος που στη συνέχεια αυτοκτονεί. Επί σκηνής βλέπουμε την καταγραφή αυτής της ιστορίας από τέσσερα διαφορετικά υποκείμενα, σε ισάριθμους μονολόγους που ωστόσο μπλέκονται μεταξύ τους: του μόνου διασωθέντα από το γκρουπ, της αδελφής του δολοφόνου, της φίλης του ντράμερ και ενός παλιού φίλου.

Στις δραματοποιημένες αφηγήσεις, πέρα από την πορεία του συγκροτήματος, αναδεικνύονται ευρύτερα θέματα κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής κουλτούρας αλλά και οι περιπέτειες της μετανάστευσης στη διάρκεια ενός ταξιδιού από τα υπόγεια της Τεχεράνης ως τις ταράτσες του Μπρούκλιν. Παρά ταύτα, η απουσία της όποιας σκηνικής δράσης, τουλάχιστον οπτικά, οδηγεί σε στατικό αποτέλεσμα. Υπάρχει το χρώμα στην αφήγηση, σε άλλους λιγότερο και σε άλλους περισσότερο από τους ερμηνευτές-αναδιηγητές, αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί.

Συν τοις άλλοις, η τόσο λεπτομερειακή αφήγηση, που στέκεται σε δευτερεύοντα γεγονότα, οδηγεί αναπόφευκτα στη δυσκολία εντοπισμού ουσίας, στην απώλεια κέντρου βάρους, μετατρέπει την εξαγωγή νοήματος σε μια σύνθετη διαδικασία, για μια ιδέα που είναι απλή στη σύλληψή της, ως θεατρική πράξη όμως δεν κερδίζει το ενδιαφέρον για την εξέλιξή της και η ιστορία μοιάζει να μην έχει τέλος. Ακόμα και το τέχνασμα για την εμπλοκή του κοινού -του θέτονται κάποιες ερωτήσεις- δεν πείθει ώστε να το κάνει ενεργόν όργανο, έστω σε επίπεδο αφοσίωσης, μοιάζει άσκοπο.

Και στο τέλος, όταν εμφανίζεται επί σκηνής ένα μικρό κορίτσι της ιρανικής κοινωνίας με τη μαντίλα και τη τσάντα Kitty για να τραγουδήσει, η “κάθαρση” αποδεικνύεται χωρίς ουσιαστική συγκίνηση.

Επίγευση

Είναι θεμιτό ακόμα και δουλειές αυτής της υφής να έχουν θέση σε ένα ανοικτό Φεστιβάλ, που το φετινό του μάλιστα σύνθημα είναι “η έλευση του ξένου”. Για τη συγκεκριμένη οι προσδοκίες ήταν -πολύ- μεγαλύτερες, η σκηνοθετική ματιά αποδείχθηκε χωρίς ευρήματα, το αποτέλεσμα φαινομενικά μόνο σύνθετο, επί της ουσίας απλοϊκό.

Στα δευτερεύοντα αλλά συμβάντα καταγράφονται οι αποχωρήσεις θεατών, η ενός λεπτού σιγή που τηρήθηκε για τα θύματα της πρόσφατης τρομοκρατικής επίθεσης στο ιρανικό κοινοβούλιο. Η συζήτηση με τους συντελεστές της παράστασης που ακολούθησε και ανέδειξε γενικότερα θέματα καλλιτεχνικής αίσθησης στην ιρανική κοινωνία εισέπραξε θετικά σχόλια ως πιο ενδιαφέρουσα, περισσότερο και από το ίδιο το δρώμενο.

Τέλος, μια φεστιβαλική τακτική παράδοξη: πολλές άδειες θέσεις σε μια παράσταση που στο ηλεκτρονικό σύστημα πωλήσεων εμφανιζόταν ως εξαντλημένη.