Πρόσωπα

Status Update: Κωνσταντίνος Ντέλλας, σκηνοθέτης – ηθοποιός

Συνιδρυτής της ομάδας «bouλouki». Γεννημένος στον Πειραιά. Έχει σπουδάσει Θεολογία σε εκκλησιαστική Σχολή. Διδάσκει παραδοσιακούς χορούς στο Λύκειο Ελληνίδων. Καπνίζει πολύ.Φωτογραφίες: Fotis Plegas G.

20.02.2017

Δεν νομίζω ότι μπορούσα να καταλάβω ή να συνειδητοποιήσω τι έκανα όταν ξεκινούσα με το θέατρο. Δεν ξέρω καν αν το έχω χωρέσει ακόμα. Μια ζωή με άγνοια κινδύνου λειτουργούσα στα πράγματα· το θέατρο δεν αποτελεί εξαίρεση σ’ αυτό.

Η λέξη περιπέτεια προέρχεται από το ρήμα περιπίπτω, που σημαίνει βρίσκομαι σε μια ανεπιθύμητη ή ακραία κατάσταση. Ίσως το πιο ακραίο χαρακτηριστικό του θεάτρου είναι ότι καταρρίπτει εντελώς την εγωκεντρική κλίμακα που χτίζουμε σ’ όλη μας τη ζωή. Το μόνο που σου ψιθυρίζει το θέατρο είναι ότι όλα είναι τόσο σχετικά και ελεύθερα στην ουσία τους, που μας είναι ανυπόφορο να το αντέξουμε. Αυτό θέλει πολλή ενασχόληση με τη λάσπη, που πάει να πει με τα υλικά που είμαστε φτιαγμένοι οι άνθρωποι. Αυτή η βρωμιά μέσα στην οποία πέφτεις και το πώς σηκώνεσαι μετά από αυτή, ίσως είναι μια κάποια απάντηση για το πώς μπήκα στο θέατρο.

Δεν ξέρω αν αυτό ισχύει· αν είμαι περισσότερο σκηνοθέτης και λιγότερο ηθοποιός. Στατιστικά, τουλάχιστον, δεν ισχύει. Από εκεί και πέρα, περνάω πολλές ώρες σιωπής όταν χώνομαι μέσα στο χωροχρόνο ενός κειμένου ή μιας θεατρικής συνθήκης, με την ευρύτερη έννοια, για να ακούσω τι έχουν να μου πουν όσα είναι να μου μιλήσουν. Μέσα από αυτό προκύπτει και η ανάγκη αν οι υπηρεσίες μου θα αφορούν και τους δύο ρόλους ή έναν απ’ τους δύο.

Ntellas Kon2

Το να εξακολουθώ να κάνω δικές μου παραγωγές μέσα στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα. Και κάθε φορά είναι και μεγαλύτερη. Αυτή είναι η μεγαλύτερη θεατρική πρόκληση που έχω συναντήσει ως τώρα.

Για να υπάρχεις στο θέατρο οι θυσίες είναι και οικονομικές και προσωπικές. Το μέγεθος τους είναι θέμα επιλογής, αντοχής και στόχων.

Αν πεις σ’ ένα δημιουργό ότι τα έργα του δεν μοιάζουν μεταξύ τους, θα σε κοιτάζει σαν χάνος για αρκετή ώρα, προσπαθώντας να καταλάβει τι δεν βλέπεις εσύ που τον ρωτάς. Οι συνειρμοί και οι πορείες διαγράφονται, έτσι κι αλλιώς και μεταλλάσσονται και επαναπροσδιορίζονται. Ο φορέας, όμως, παραμένει ο ίδιος, η ειλικρίνειά του είναι αδιαπραγμάτευτη, είναι ιερή. Άσχετα αν αρέσει ή όχι. Ο δημιουργός και το κέντρο του – η υπαρξιακή του αντάρα – υπάρχει σε όλες τις δουλειές του, άρα μιλάμε για έναν άξονα, ο οποίος είναι κοινός. Το μόνο που έχει να κάνει ο κάθε αποδέκτης, είναι να σιωπήσει λίγο μπροστά σ’ ένα έργο μπας και καταφέρει να ακούσει τις κραυγές ή τους ψιθύρους που εκπέμπει, χωρίς την ανάγκη να βγει πάνω από αυτό. Ίσως τότε θα μπορέσει να αντιληφθεί και αυτόν τον άξονα που κάνει όλες τις δουλειές ενός καλλιτέχνη μια συντονισμένη και οργανική πορεία.

Ntellas Matomenos gamos
_{Στιγμιότυπο από το «Ματωμένο γάμο»}

Είναι η τρίτη φορά που ασχολούμαι με το «Ματωμένο Γάμο». Δοκιμάζομαι, δεν είμαι σε θέση να δοκιμάσω ακόμα – δεν είμαι πάνω από αυτό, είμαι μέσα σε αυτό. Δεν έχει αλλάξει τίποτα σε σχέση με τις επιλογές μου, εννοώντας ότι αυτό είναι ένα ξένο κείμενο, ενώ συνήθεις οι επιλογές μου είναι κείμενα ελληνικά. Το θεωρώ πολύ στενό και πολύ μικρό να υπολογίζεις την αξία των έργων από την εθνικότητα τους. Για το είδος μας μιλάνε όσα με ενδιαφέρουν κι αυτό είναι πολύ πιο μεγάλο και αρχαίο από εμάς.

Ο ίδιος ο Λόρκα ονόμασε το «Ματωμένο Γάμο» τραγωδία, η δομή του ίδιου του έργου είναι τραγωδιακή, οι ρόλοι κουβαλάνε τη νομοτέλεια των ηρώων μιας τραγωδίας. Είναι μονόδρομος, τουλάχιστον στο δικό μου μυαλό, να μην το εισπράξεις έτσι. Η ανάγκη μου ήταν να υπάρχει το ζωτικό πυρηνικό στοιχείο της κοινότητας, πράγμα πολύ ισχυρό και στην τραγωδία (βλέπε Χορός).

Ο έρωτας είναι συγγενής με το θάνατο. Την απάντηση αυτή την έχουν δώσει, την έχουν ζωγραφίσει, την έχουν χαράξει και την έχουν γράψει άνθρωποι πιο σπουδαίοι και θαρραλέοι από μένα. Η συγγένεια αυτή καθορίζει τις ζωές μας χρόνια τώρα.

Η μεγαλύτερη πληγή, με μια πρώτη ακατέργαστη σκέψη, είναι η υπεροψία χωρίς χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Τεράστια πληγή και πολύ βαρετή.

Στην άρση, μόνο εκεί έχω πίστη. Ακόμα και στην επιλογή του ανθρώπου να μην την ακολουθήσει. Αυτή η ροπή στην άρση, που τη λέμε ελπίδα.