Μαίρη Μηνά: Δίνω μια συνεχή πάλη να είμαι βουτηγμένη σε ελεύθερα νερά

Από μπροστά μας περνάει ένα τσούρμο με παιδιά τάξεων του Δημοτικού· ένα  πολυπολιτισμικό μελίσσι που γεμίζει με ζωηρές φωνές την πλατεία Αυδή. Σταματάμε την κουβέντα για να τα χαζέψουμε. Κάπου εκεί, η Μαίρη Μηνά  βλέπει το μέλλον της καθώς μεγαλώνει την κόρη της, Βίκυ· και την ίδια ώρα, κάπου εκεί βλέπει και τον εαυτό της: να διεκδικεί ελευθερίες που θεωρητικά έχει αφήσει πίσω, στην εφηβεία της – αλλά τελικά διατηρεί ακόμα μέσα της.

Ομολογεί πως η εμπλοκή της με το διάσημο έργο της Σάρα Κέιν το «Cleansed», όπως το σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καραντζάς στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, την έχει παρασύρει όχι μόνο σε φιλοσοφικό, αλλά και σε πρακτικό επίπεδο. Η Μαίρη Μηνά θέλει να επενδύει σε όλα όσα μας ενώνουν κι όχι σε αυτά που μας χωρίζουν. Και ξέρει πως, όσο κι αν αυτό, ακούγεται κλισέ, είναι η μοναδική οδός προς τη συνύπαρξη.

Η αλήθεια είναι πως δεν διένυσε μεγάλη απόσταση για να φτάσει μέχρι εδώ. Ήταν από νωρίς ένα παιδί με ανοιχτούς πόρους και ενσυναίσθηση, εξεγερμένο μπροστά στην αδικία, έτοιμη να προσφέρει και να συνδεθεί. Καθόλου τυχαίο που, αρχικά, στράφηκε στις  ανθρωπιστικές επιστήμες, εργάστηκε ως κοινωνική λειτουργός και από τη στιγμή που άρχισε να υπάρχει συνειδητά στο θέατρο ανοίχτηκε σε ρόλους που, ως ανθρώπινες οντότητες, είχαν ανάγκη από ένα απλωμένο χέρι.

Σήμερα, καθώς η ζωή την έχει φέρει σε επίπεδα σκέψης πιο πυρηνικά και καθώς η μητρότητα την έχει μεταμορφώσει, αυτό το χέρι είναι ακόμα πιο ζεστό. Το νιώθεις ακόμα και στην ελάχιστη επικοινωνία που προϋποθέτει μια συνάντηση σαν τη δική μας.

Παλτό από οικολογική γούνα LOLA

Και το αναζητούσα και το συνάντησα. Δεν επιδίωξα και, σίγουρα, δεν κυνήγησα συγκεκριμένα πράγματα. Πάντως, αν για κάτι έχω έγνοια είναι να διαφοροποιώ τη χρήση των εργαλείων μου, να υπάρχει μια άλλη υπόσταση σε αυτό που κάνω. Να αναμοχλεύσω κι άλλες ποιότητες, να βρω τον στόχο μου μέσα από άλλους δρόμους, να εξασκήσω καλύτερα μια τεχνική. Κάθε ηθοποιός που έρχεται αντιμέτωπος με νέες εμπειρίες και υλικά μοιάζει να παίζει σε ένα πολύ μεγάλο παιχνιδότοπο. Από την άλλη, υπάρχει πάντα το ερώτημα: πόσο μπορείς να αποφύγεις τα εκφραστικά μέσα και τους περιορισμούς που σου θέτει το ίδιο σου το σώμα; Αν και τελικά, νομίζω ότι ο ψυχισμός είναι μια τεράστια περιοχή, σαν τη μουσική, οπότε μπορούμε να ανακαλύπτουμε διαφορετικές συνθέσεις για ένα νέο αποτέλεσμα.

Πριν  ξεκινήσουμε τις πρόβες, έφερα σαν πολύ μεγάλο φορτίο, πώς θα εκθέσω το σώμα μου ειδικά τώρα που κουβαλάει μια ιστορία εγκυμοσύνης

Καταρχάς, επιθυμώ να σταθούμε αντάξιοι του θρύλου της Σάρα Κέιν και του έργου της. Από εκεί και πέρα, ιδανικά μιλώντας, θα ήθελα με αυτό το έργο να καταπιαστούμε στουντιακά, να μπούμε μέσα σε αυτό χωρίς το άγχος του αποτελέσματος, ακριβώς γιατί μελετάμε ένα ποίημα. Όσο πιο πολύ ασχολείσαι μαζί του, τόσο πιο πολλά πράγματα έχει να σου δώσει. Συνεχώς προβληματίζομαι αν θα προλάβουμε να το χορτάσουμε στην έρευνα του, μεταξύ μας, με το ίδιο μας το σώμα, με τα όρια του. Ειλικρινά, θα ήθελα να μην τελειώσει αυτή η πρόβα, θα ήθελα να μετασχηματιστεί σε κάτι που επισκεπτόμαστε διαρκώς. Αν και αισθάνομαι πως στις παραστάσεις, κάθε βράδυ, μέσα στην παρτιτούρα που έχουμε φτιάξει, ολοένα και θα συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Είναι απίστευτα βαθύ κείμενο, πιστεύω ότι έχει πολλά να αποκαλύψει.

Παλτό από οικολογική γούνα LOLA

Ενώ με απασχολεί πολύ, την ίδια ώρα έχει κάτι το διεγερτικό. Εδώ η έκθεση είναι απόλυτη, με όλη την ωμότητα, χωρίς καμία ωραιοποίηση – κι αυτό είναι πολύ πιο απελευθερωτικό. Πριν ξεκινήσουμε τις πρόβες, έφερα σαν πολύ μεγάλο φορτίο την έκθεση του σώματος που απαιτείται, ειδικά τώρα που το σώμα μου κουβαλάει μια ιστορία εγκυμοσύνης, τοκετού, ταλαιπωρίας. Δεν είναι πια το σώμα μου το ίδιο σφριγηλό. Όταν τελικά – και με πολλή φροντίδα από την ομάδα – αρχίσαμε να μπαίνουμε στο γυμνό σώμα σε δράση, σταδιακά κατακτήσαμε μια οικειότητα και μαζί μια κατάσταση λύτρωσης από τις κοινωνικές κατασκευές. Μέχρι που συνειδητοποιήσαμε πως σε αυτό το έργο, το γυμνό δεν είναι το δυσκολότερο που έχουμε να κάνουμε: το γυμνό σώμα στο «Cleansed» μοιάζει με μια απαραίτητη μετάβαση για ένα πολύ πιο δύσκολο κομμάτι ερμηνείας. Πλέον, νομίζω ότι υπάρχει και μια συγγραφική μέριμνα να βοηθηθούν οι ηθοποιοί για να σταθούν εκεί πάνω. Η Σάρα Κέιν έχει τοποθετήσει για εμάς ένα τέλειο βατήρα για να κάνουμε τη μεγάλη βουτιά.

Ομορφιά για μένα σημαίνει ατέλεια. Και η αίσθηση αυτοεκτίμησης αποτυπωμένη σε ένα πρόσωπο

Πώς ορίζουμε την ομορφιά; Ομολογώ πως μπλοκάρω με την κοινωνική απόφαση περί ομορφιάς γιατί μάλλον, υπό αυτή την επήρεια, μπαίνουμε όλοι στην ίδια αξιολόγηση. Όταν, ωστόσο, φιλοσοφείς τι είναι τελικά η ομορφιά, αρχίζουν και φεύγουν πολλά βαρίδια, σε σχέση με το τι έχεις να υπηρετήσεις, να αποδείξεις, να εκθέσεις. Κι είναι ωραίο που αυτό ξεκλειδώνει κάπως σταδιακά στο μυαλό μας, καθώς μεγαλώνουμε βιολογικά.

Blazer Kρεπ με Βελούδινες Φάσες και Παντελόνι Κρεπ LOLA

Θεωρώ πως ομορφιά δεν έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά και την εικόνα. Δεν ξέρω τι σημαίνει αντικειμενική ομορφιά – άσε που η αντικειμενικότητα δεν είναι πάντα γοητευτική. Προσωπικά, με έλκει κάτι άλλο.

Ομορφιά για μένα σημαίνει ατέλεια. Με τρελαίνουν τα σημάδια πάνω στους ανθρώπους, οι καταγεγραμμένες ιστορίες, το αίνιγμα της καταγωγής αυτών των σημαδιών, από πού έχουν έρθει. Ομορφιά, επίσης, είναι η αίσθηση αυτοεκτίμησης αποτυπωμένη σε έναν άνθρωπο. Για παράδειγμα, να συναντώ στο δρόμο, μια γυναίκα, με γκρίζα μαλλιά καθώς περπατάει με αυτοπεποίθηση όπου μέσα μου λέω: «πόση ομορφιά»! Γιατί κουβαλάει την αίσθηση ελευθερίας για την ηλικία της, για τις ρυτίδες, τις εμπειρίες της. Αυτό είναι πολύ γοητευτικό στα μάτια μου. Και, γενικότερα, είμαι της άποψης οι άνθρωποι να κάνουν ό,τι τους τροφοδοτεί με την ησυχία να νιώθουν καλά – ασφαλώς με ένα μέτρο, χωρίς να χάνουν το έλεγχο.

Ο απόλυτος έρωτας και η ολοκληρωτική αγάπη έχουν κάτι βίαιο μέσα τους, γιατί αναγκάζεσαι να πενθήσεις πράγματα προκειμένου να μεταλλαχθείς σε κάτι άλλο

Από τη μια, εξετάζω το κοινωνικοπολιτικό φορτίο που συμπυκνώνει αυτό το πλάσμα, γιατί, δυστυχώς, οι άνθρωποι που στενεύονται μέσα στη βιολογία και στο σώμα τους θεωρούνται παρίες. Από την άλλη, υπάρχει η ψυχολογική ερμηνεία: της σημασίας των ορίων του σώματος. Το πως μια άκρατη επιθυμία ωθεί έναν άνθρωπο να σπάσει κάθε εμπόδιο, φραγμό. Να μεταλλάξει το σώμα σου για να κατακτήσει την επιθυμία. Στέκομαι περισσότερο στο τι σημαίνει για τον ανθρώπινο ψυχισμό να φτάνει σε μια τόσο οριακή κατάσταση όπου ό,τι αντιλαμβάνεται ως σώμα, είναι ξένο από το δικό του και πρέπει να το μετατρέψει στο σώμα του άλλου.

Satin Φόρεμα LOLA. Παπούτσια HARALAS

Νομίζω ότι κάτι τέτοιο κατακτάται μόνο μέσα από τον απόλυτο έρωτα – εκεί που χάνεται η λογική και η αίσθηση του χρόνου. Τα ίδια, ίσως και πιο βασανιστικά, συμπτώματα έχει κανείς και με την απώλεια του έρωτα, η οποία μπορεί όντως να σε μεταλλάξει, είτε ερήμην είτε συνειδητά. Κι έπειτα το καταφέρνει η δύναμη της ολοκληρωτικής αγάπης, όπως είναι η μητρική αγάπη.  Πιστεύω πως η μητρότητα σε κάνει κάτι άλλο από αυτό που είσαι ή που μπορείς να είσαι. Φυσικά, όλα αυτά τα μαγικά συναισθήματα έχουν κάτι βίαιο μέσα τους, γιατί αναγκάζεσαι να αποχωριστείς και να πενθήσεις πράγματα προκειμένου να μεταλλαχθείς σε κάτι άλλο. Και η μετάλλαξη είναι μια ανοιχτή διαδικασία, μπορεί να γεννηθεί από αυτήν ένα σκουλήκι ή μια πεταλούδα.

Επανάσταση είναι η αντίσταση στον κυνισμό, η διατήρηση της τρυφερότητας όχι μόνο απέναντι στον εαυτό σου και τους άλλους, αλλά απέναντι στη ζωή ως αγαθό

Ναι, έχω ζήσει και τον απόλυτο έρωτα και την ολοκληρωτική αγάπη, αλλά πάντα μέσα στα δικά μου όρια, μέσα στη δική μου πραγματικότητα. Φυσικά, αν εστιάσει κανείς την ουσία του πράγματος, μιλάμε για συναισθήματα καθολικά. Το βίωμα για την απώλεια ενός έρωτα, για μια ερωτική προδοσία, είναι κοινό. Είναι μια κοινή φλέβα που μας τροφοδοτεί.

Satin Φόρεμα LOLA.

Νομίζω αγγίζει λίγο απ’ όλα. Μέσα μου, το ένα συμπληρώνει το άλλο. Αν και στο «Cleansed» αγγίζω και αγγίζουμε μια κορυφή. Όλα είναι ανάγλυφα. Η Σάρα Κέιν τοποθετεί σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα – κρατική δομή – φυλακή αποκλίνουσες προσωπικότητες: ομοφυλόφιλους, σεξ-εργάτριες, ψυχικά νοσούντες. Όλοι βασανίζονται σε σχέση με την επιθυμία τους, βασανίζονται για να γίνουν ‘καθαροί’, άρα να μπορούν να ‘χωράνε’ στην κοινωνία. Αυτό, λοιπόν, νομίζω ότι αφουγκράζεται το αποκορύφωμα μιας κοινωνικοπολιτικής κραυγής και φυσικά πράγματα που με προβληματίζουν σε προσωπικό επίπεδο. Θυμάμαι πως, όταν είχα διαβάσει το έργο ως νέα ηθοποιός είχα τον ενθουσιασμό της θεατρικής καινοτομίας. Τώρα, αντιλήφθηκα πως αυτό το κείμενο είναι κλασικό· μιλάει για το τώρα σαν να το έχει ήδη διανύσει. Είναι ένα από τα πιο ποιητικά έργα που έχουν γραφτεί· γιατί οι σκληρές εικόνες δεν βρίσκονται εκεί για να σοκάρουν, αλλά για να φωτίσουν το τι σημαίνει «δρω προς την αγάπη»: σαν μια πράξη επανάστασης σε αυτό που μας καταπνίγει. Μιλάει για τον ακρωτηριασμό που ζούμε κάθε μέρα, για την ανελευθερία της επιλογής, για όσα αποφασίζονται από άλλους για εμάς. Βρίσκω άδικο που αυτή η δημιουργός πέρασε στην ιστορία ως μια καταραμένη ποιήτρια, ψυχικά ασθενής· απεναντίας είχε την απόλυτη διαύγεια της πανανθρώπινης πραγματικότητας. Και ο Δημήτρης Καραντζάς μας προσκάλεσε πολύ σε αυτό, να δούμε τη Σάρα Κέιν έξω από το στερεότυπο της.

Πολύ συχνά με μαγνητίζει η ουτοπία – μέσα κι έξω μου, από φύσει και θέσει

Η αγάπη και η καλοσύνη είναι επανάσταση. Επανάσταση είναι η αντίσταση στον κυνισμό, η διατήρηση της τρυφερότητας όχι μόνο απέναντι στον εαυτό σου και τους άλλους, αλλά απέναντι στη ζωή ως αγαθό. Είναι προνόμιο που είμαστε ζωντανοί, το δικαίωμα στη ζωή δεν είναι δεδομένο. Επίσης, δίνοντας στον εαυτό σου τη φορά ενάντια στη μιζέρια κάνεις μια πολύ γενναία πράξη. Και φυσικά, επανάσταση είναι η φροντίδα: στη δουλειά, στο σπίτι μου, στο παιδί μου, στη γειτονιά μου, στο συνάνθρωπο, σε αξίες που μοιάζουν παρωχημένες αλλά υπάρχει ανάγκη να επανατοποθετηθούν σε ενεργή, ισχυρή θέση. Με απασχολεί, δηλαδή, το πως ρίχνουμε το βλέμμα μας πάνω στους ανθρώπους, απαλλάσσοντας το από την κριτική διάθεση, από φορτία που ανήκουν σε άλλους. Με ταλανίζει πολύ πως καθαρίζουμε το βλέμμα μας κάθε μέρα που ξεκινάει.

Όχι. Η ανάγκη προέκυψε όταν άρχισα να καταλαβαίνω ότι μολύνεται το βλέμμα μου. Τότε κατάλαβα πως, σε κάποια πράγματα, είμαι ηττημένη και ήταν δική μου υπόθεση να τα ξανακερδίσω. Δεν μπορώ να υπάρξω καθαρή, αν δεν είμαι πρωτίστως καθαρή μαζί σου.

Ζακέτα και Παντελόνι σε Μάλλινο Κρεπ LOLA

Πολύ συχνά με μαγνητίζει η ουτοπία – μέσα κι έξω μου, από φύσει και θέσει. Συνεπώς, θέλω να βρω τις σωστές λέξεις για να σου απαντήσω. Ο καθαρμός επέρχεται όταν σταματούν να μπαίνουν οι όροι και οι ταμπέλες που, αντί αν ενώνουν, διαχωρίζουν. Ο καθαρμός έχει να κάνει με τη διαδικασία της αφαίρεσης κι όχι της πρόσθεσης. Όσο πιο πολύ αφαιρείς κατασκευασμένες κατηγορίες και ιδιότητες, τόσο φτάνεις σε μια ουσία που σε συνδέει με το πανανθρώπινο. Δεν σε κάνει εχθρικό, δεν σε τοποθετεί απέναντι, δεν σε απομακρύνει.

Ο καθαρμός επέρχεται όταν σταματούν να μπαίνουν οι όροι και οι ταμπέλες που, αντί να ενώνουν, χωρίζουν

Ναι. Και δεν σταματάει αυτή η προσπάθεια να αποβάλλεις πράγματα που οι άλλοι σε καλούν να υπηρετείς. Πόσο μάλλον, αν είσαι γυναίκα. Αν είσαι γυναίκα, σε αντιμετωπίζουν σαν μαριονέτα: θα πρέπει να κάνεις όλες τις κινήσεις, να σπουδάσεις, να δουλέψεις, να μεγαλώσεις παιδιά, να κρατάς σπίτι· όλα.

Satin Φόρεμα LOLA. Παπούτσια HARALAS

Αν το δούμε ψυχαναλυτικά, τα θηλυκά πρότυπα που είχα ήταν μια τεράστια επιρροή στο πως διαμορφώθηκα και στο πως επέλεξα να συνεχίσω να διαμορφώνομαι. Πράγματα που θαύμαζα πριν κάποια χρόνια, τώρα τα επαναξιολογώ και καταλαβαίνω ότι από μόνα τους δεν είναι αρκετά- αναφορικά με ό,τι επιλέγω προκειμένου να χτίσω ως προσωπική διαδρομή. Για μένα, πολύ μεγάλο πρότυπο ήταν και είναι η μητέρα μου, ένας φορέας απόλυτης φροντίδας. Ωστόσο, κάπου άρχισα να συνειδητοποιώ ότι κι αυτό είναι πολύ βασανιστικό, όταν δεν υπάρχει αντίποδας να την εξισορροπεί. Συχνά, επαναξιολογώ τον εαυτό μου διερωτώμενη αν, στην ταυτότητα μου, έχω αφήσει κάτι «μισό». Έρχονται εποχές που έχω την ανάγκη να βάλω μια τρικλοποδιά στην δική μου ταυτότητα, σαν να υπηρέτησα για πολύ καιρό κάτι το οποίο σταμάτησε να έχει δώρα για μένα. Συνεπώς, πρέπει τώρα να το ανατρέψω και να το μπολιάσω με κάτι, το οποίο μου ανανεώνει το αίτημα απέναντι στη ζωή και στον εαυτό μου.

Ως ολοκληρωτική κατάσταση.

Έρχονται εποχές που βάζω μια τρικλοποδιά στην ταυτότητα μου, σαν να υπηρέτησα για πολύ καιρό κάτι το οποίο σταμάτησε να έχει δώρα για μένα

Όταν έμεινα έγκυος ένιωσα τεράστιο θυμό με τον εαυτό μου γιατί δεν πρόλαβα να κάνω αυτή την εσωτερική διεργασία. Μου άρεσαν τα παιδιά, με είχα φανταστεί να γίνομαι μητέρα· ποτέ, όμως, δεν μπήκα στη διαδικασία να έχω αυτό τον ανοιχτό και, απαλλαγμένο από βάρη, διάλογο για να απαντήσω αν η μητρότητα είναι προσωπική ή φορεμένη επιθυμία για τη διαδρομή που πρέπει να έχει μια γυναίκα. Θα μπορούσα κάλλιστα να μην αποκτήσω παιδί. Ειδικά εκείνη την εποχή περνούσα φανταστικά, η ζωή μου ήταν πολύ ωραία, ένιωθα πολύ γεμάτη. Δεν αναρωτήθηκα, λοιπόν, αν ήμουν μια γυναίκα που δεν χρειαζόταν να γίνει μητέρα. Εντούτοις, έχω την αίσθηση πως αν δεν βρεθείς στην κόψη, δεν θα συνομιλήσεις με τον εαυτό σου, πρέπει να την περάσεις μέσα από το βίωμα. Θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο, αυτή η σκέψη να θεμελιώνεται μέσα στο γενικότερο σύστημα παιδείας – ειδικά τώρα που οι γυναίκες αποφορτίζονται από τον κοινωνικό προορισμό της απόκτησης παιδιού. Το λέω γιατί θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει εκπαίδευση για όσα σηματοδοτεί να φέρεις ένα παιδί στον κόσμο.

Ζακέτα Overcoat από οικολογική γούνα και Φούστα Pencil σε Δέρμα Nappa, LOLA. Παπούτσια HARALAS

Ναι! Έχοντας πλήρη άγνοια, άρχισα να ανοίγομαι σε φίλες μου που είχαν ήδη αποκτήσει παιδί, ζητώντας τους συγνώμη για όσα μου είχαν διαφύγει και τα είχαν ζήσει μόνες. Ζητούσα συγνώμη ακόμα και από τη μαμά μου. Γενικά, υπάρχει μια ελαφράδα στην κριτική της μητρότητας, χωρίς καμία ενσυναίσθηση.

Τελευταία, τη χαρακτηριστική ατάκα «τι, δεν θα κάνεις κι ένα δεύτερο παιδάκι;».

Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ προνομιούχο που έχω βρει ένα επάγγελμα το οποίο έχω στο νου μου όταν ξυπνάω και όταν πέφτω για ύπνο. Από την άλλη, κάλλιστα, θα μπορούσα να πω ότι το να είμαι μητέρα της κόρης μου, με αποζημιώνει πολλαπλά

Ζωογόνο. Και τώρα είναι ακόμα περισσότερο από ότι στην αρχή. Πολλοί σχολιάζουν πως όταν μια μητέρα κάνει παιδιά, αφήνει στην άκρη την καριέρα της ή χάνεται από το φιλικό της περιβάλλον. Πλέον συνειδητοποιώ γιατί συμβαίνει, καθώς η μητρότητα είναι εθιστική. Συνειδητοποιώ ότι εκεί υπάρχει μεγάλη ουσία και αντιλαμβάνομαι γιατί πολλές γυναίκες επιλέγουν, εν τέλει, να γίνουν full time μαμάδες.

Ζακέτα Overcoat από οικολογική γούνα και Φούστα Pencil σε Δέρμα Nappa, LOLA.

Μόνο με την έννοια ότι αγαπούσα πολύ τη δουλειά μου και δεν ήθελα να την στερηθώ. Γιατί η υποκριτική λειτουργεί εξίσου ως μια ζωογόνα κατάσταση για μένα, αδημονώ να πάω στην πρόβα. Και θεωρώ τον εαυτό μου πολύ προνομιούχο που έχω βρει ένα επάγγελμα το οποίο έχω πάντα στο νου μου όταν ξυπνάω και όταν πέφτω για ύπνο. Υπό αυτήν την έννοια, με προβλημάτισε πάρα πολύ ν’ αφήσω τη δουλειά. Από την άλλη, κάλλιστα, θα μπορούσα να πω ότι το να είμαι μητέρα της κόρης μου, μου είναι υπεραρκετό, με αποζημιώνει πολλαπλά.

Πολύ συχνά απαντάται το φαινόμενο των γυναικών ηθοποιών που εφόσον έχουν γίνει μητέρες περνούν στη φάση των συναφών ρόλων, μπαίνουν στην «mom era». Εγώ, πάλι, δεν το ζω καθόλου έτσι. Η Βίκυ, η κόρη μου, μου ξυπνάει μια εφηβική ορμή, εφηβικές ανάγκες. Κοντά της θέλω να είμαι ελεύθερη, να κάνω επιλογές που είναι δικές μου, ολόδικες μου και να τις τιμώ χωρίς να χρειάζεται να λογοδοτήσω σε κανέναν και για τίποτα. Πριν γίνω μητέρα, ήμουν πιο εξαρτημένη από τους κοινωνικούς ρόλους που έπρεπε να υπηρετήσω.

Πράγματι, ζούμε στην καρδιά του κανιβαλισμού από όλες τις απόψεις. Εντούτοις, βρίσκω ελευθερία όταν μέσα σε αυτήν την πραγματικότητα, τίποτα άλλο δεν έχει σημασία από την ένωση με τον άλλον και την αγάπη. Μπορεί να ακούγεται κλισέ, μα όλο αυτό μου δίνει μια τεράστια ελευθερία να είμαι καθαρή και διεκδικητική για δικαιοσύνη, να έχω φωνή κάθε φορά που πάνε να με φιμώσουν. Δίνω μια συνεχή πάλη να είμαι βουτηγμένη σε ελεύθερα νερά κι όχι να βαλτώνω. Κι αυτά τα νερά είναι οι άλλοι: το παιδί μου, ο σύντροφός μου, οι συνεργάτες και οι φίλοι μου, εσύ και η κουβέντα που κάνουμε. Διεκδικώ την πρόσβαση στον πυρήνα μου κι από εκεί ξεκινώ με φτερά στα πόδια για να αλωνίσω στις φωτιές που μας ζώνουν.

Έχω έντονη ανάγκη να ενωθώ με τους ανθρώπους

Σίγουρα, έχουμε ξεπεράσει κάθε μυθοπλαστική φαντασία. Το πιο φρικιαστικό έργο που έχει συλληφθεί, δεν αγγίζει τις εκφάνσεις πραγματικότητας που βιώνουν πολλοί άνθρωποι και πλάσματα στον κόσμο. Ωστόσο, αναρωτιέμαι: υπήρξε ποτέ εποχή, σε όλο το χρονικό της ανθρώπινης ύπαρξης, που να ήταν πιο… καθαρή; Η ήταν, είναι και θα είναι μια κόλαση χωρίς έξοδο κινδύνου; Μάλλον, εμείς ήμασταν πιο προφυλαγμένοι, μη έχοντας τόση πρόσβαση στην πληροφορία. Γιατί, εν τέλει, νομίζω ότι η οδύνη και η φρίκη είναι συνώνυμο της ζωής.

Να πηγαίνω προς τον Άλλο. Έχω έντονη ανάγκη να ενωθώ με τους ανθρώπους γιατί εκεί υπάρχει και η χαρά, εκεί υπάρχει και το φως. Θέλω να αναζητώ το χέρι του άλλου, είτε για να με τραβήξει στην επιφάνεια είτε για να τον ανασύρω εγώ από μια δύσβατη περιοχή.

Ζακέτα και Παντελόνι σε Μάλλινο Κρεπ LOLA