Από την “Arcadia” στη “Bugonia”- Η Γιώτα Σκουβαρά βρίσκει “στέγη” στα όνειρα των δημιουργών

Η ένατη έκδοση του Φεστιβάλ WIFT GR «50/50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο» επιστρέφει στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, από 27 έως 30 Νοεμβρίου 2025, και με τίτλο Sisterhood φωτίζει τη γυναικεία αλληλεγγύη ως κινητήρια δύναμη καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. Φέτος, το φεστιβάλ «τα βάζει» με τα παγιωμένα έμφυλα στερεότυπα που θέλουν τις σχέσεις μεταξύ των γυναικών να είναι συγκρουσιακές και ανταγωνιστικές και προβάλλει την ενδυναμωτική διάσταση της γυναικείας αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης, στη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα.

Ανάμεσα σε προβολές ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, το διαγωνιστικό μικρού μήκους «Μικρές Γυναικείες Ιστορίες», συζητήσεις, βιβλία, masterclass και συζητήσεις, ξεχωρίσαμε από το φετινό φεστιβάλ ένα masterclass που ασχολείται με ένα θέμα κάπως πίσω από το παρασκήνιο, αλλά τελικά τόσο πολύ στο προσκήνιο!

Από την ταινία Arcadia

To Εξ Ενστίκτου ή Αλλιώς, Η Γλώσσα των Χώρων είναι ένα masterclass για το location scouting με τη Γιώτα Σκουβαρά aka The Location Hunt. Οι χώροι μιας ταινίας δεν είναι απλά ένα σκηνικό, αλλά από τους κύριους πρωταγωνιστές της. Ποια είναι η διαδικασία πίσω από αυτήν την «αόρατη» κινηματογραφική τέχνη και πώς συνδυάζονται το ένστικτο, η μέθοδος και η φαντασία; Πρόκειται για ένα αποκλειστικό masterclass με τη Γιώτα Σκουβαρά, που περιλαμβάνει πρακτικές πληροφορίες, αφηγήσεις και case studies επάνω στο επάγγελμα που, όπως λέει «επιφυλάσσει πρωτίστως χαρά και δευτερευόντως χάος.»!

Από την ταινία Οι Άγριες Μέρες μας

Η Γιώτα Σκουβαρά σπούδασε Επικοινωνιακές Τέχνες στο κολλέγιο Campus Arts and Sciences. Από το 2000 εισήλθε στον οπτικοακουστικό κλάδο στο τελευταίο έτος των σπουδών της και από τότε, όπως σημειώνει, δεν έχει απομακρυνθεί από αυτόν. Απασχολήθηκε στο τμήμα παραγωγής σε διαφημιστικά spots και ταινίες μικρού μήκους, ενώ έχει επίσης εργαστεί ως Δημιουργική Παραγωγός σε θεατρικό έργο και σε ντοκιμαντέρ σε εξέλιξη. Το 2016, ξεκίνησε να εργάζεται ως Location Hunter και Manager, έναν ρόλο με τον οποίο πάντα φλέρταρε και στον οποίο εξακολουθεί να αφιερώνεται με τον ίδιο ενθουσιασμό.

Από την ταινία Οι Άγριες Μέρες μας

Οι πιο πρόσφατες κινηματογραφικές δουλειές περιλαμβάνουν ταινίες όπως ο Οίκτος του Μπάμπη Μακρίδη, η Βληχή του Γιώργου Λάνθιμου, το Arcadia του Γιώργου Ζώη, οι Άγριες Μέρες μας του Βασίλη Κεκάτου, η Ηλέκτρα 7 των Αλέξανδρου Βούλγαρη, Σοφίας Εξάρχου, Νεριτάν Ζιντζιρία, Χριστίνας Ιωακειμίδη, Μπάμπη Μακρίδη, Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και Ελίνας Ψύκου, καθώς και το Bugonia του Γιώργου Λάνθιμου.

Μιλήσαμε με την Γιώτα Σκουβαρά για την ενδιαφέρουσα δουλειά του «κυνηγού τοποθεσιών», εκείνου δηλαδή που δίνει σάρκα, οστά και στέγη στην ιδέα της ταινίας.

Η Γιώτα Σκουβαρά φωτογραφημένη από την Δέσποινα Σπύρου στις Άγριες Μέρες μας

Πώς ξεκίνησα ε; Το σπρώξιμο να ξεκινήσω μου το έδωσε ο Μπάμπης (Μακρίδης). Γνωριζόμασταν μέσα από τη δουλειά πολλά χρόνια, από όταν ήμουν βοηθός διευθυντή παραγωγής σε διαφημιστικά. Όταν ήταν στη φάση να ετοιμάσει τον “Οίκτο” μου είπε: «Θες να κάνεις την ταινία μου; Θέλω μια φρέσκια ματιά.» Είπε πως θυμόταν μια κουβέντα μας σε κάποιο αυτοκίνητο – μάλλον σε κάποιο ρεπεράζ θα πηγαίναμε – που του είχα πει πόσο μου αρέσουν οι χώροι και ότι, αν άλλαζα ειδικότητα, αυτό θα έκανα. Μπορεί να μη θυμάμαι ακριβώς τι παραπάνω μου είπε ή τι του είπα μετά. Έχω την αίσθηση πως τον ρώτησα αν είναι σίγουρος, θυμάμαι όμως πώς ένιωσα, αλλά αυτό δεν περιγράφεται με λέξεις. Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα λοιπόν και θα του χρωστάω για πάντα το πόσο χαρούμενη είμαι κάνοντας αυτό.

Σε λίγο κλείνω 10 χρόνια στους χώρους και του έχω τάξει ένα ωραίο επετειακό γεύμα, το λέω εδώ για να δει πόσο σοβαρά το εννοώ. Απλά δεν έχω βρει τον χώρο ακόμα!

Από την Ηλέκτρα 7

Νιώθω πως δεν είμαι σε θέση να απαντήσω πολύ κανονικά, με την έννοια ότι όταν μπήκα στη δουλειά οριακά δεν υπήρχε αυτή η ειδικότητα. Ξεκίνησα στα 21 μου στην παραγωγή, στα 38 μου μεταπήδησα σε αυτό και είμαι σχεδόν 48 τώρα. Τους χώρους τότε, τους τραβάγαμε με φιλμ. Περιμέναμε στα φωτογραφεία εξπρές να εμφανιστούν με τρελή αγωνία και καταλαβαίνεις πως, εάν δεν έβγαιναν καλές οι φωτογραφίες, η διαδικασία επαναλαμβανόταν. Gps, pins και λοιπά προφανώς δεν υπήρχαν. Λειτουργούσε το μυαλό και η μνήμη και με βοηθό τον πολύτιμο έντυπο οδηγό με τους δρόμους, έβρισκες και τον προορισμό σου. Όλο αυτό το λέω γιατί τα εφόδια τα ορίζει κάπως και η εποχή. Δεν ξέρω ας πούμε, αν και ίσως θα έπρεπε, εάν διδάσκεται κάτι σχετικά με αυτήν την ειδικότητα στις σχολές κινηματογράφου που υπάρχουν τώρα. Ξέρω ότι εγώ σπούδασα Επικοινωνιακές Τέχνες, σε ένα ιδιωτικό κολλέγιο που δεν υπάρχει πια. Φανταστικές σπουδές. Το πρόγραμμά τους είχε λίγο από όλα, διαφήμιση, ιστορία της τέχνης, του κινηματογράφου, στατιστική, σκοτεινό θάλαμο, οπτική επικοινωνία, δημοσιογραφία, ψυχολογία και άλλα πολλά που σχετίζονται με κάθε είδους επικοινωνία. Όλα αυτά που έμαθα εκεί, μου έχουν χρησιμεύσει στο ακέραιο και ας μην ήταν στοχευμένα και έτσι έχω την αίσθηση ότι ένα πολύ βασικό εφόδιο είναι η καλλιέργεια της αντίληψης. Ένα άλλο πολύ βασικό εφόδιο είναι να σου αρέσει πολύ αυτό που κάνεις. Είναι πολύ ωραία αυτή η δουλειά γενικά, όχι μόνο η ειδικότητά μου, και θα ήταν ύβρις να πω ότι είναι σκληρή σε σχέση με άλλες, αλλά έχει αρκετή σκληρότητα και ανασφάλεια. Όταν λοιπόν σου αρέσει πολύ αυτό που κάνεις και έχεις την τύχη να το κάνεις, ό,τι εφόδιο μπορεί να σου λείπει, το ψάχνεις και το βρίσκεις και έτσι μπορείς να αντιμετωπίσεις και τη σκληρότητα και την ανασφάλεια. Ή τέλος πάντων προσπαθείς. Θα μπορούσα να πω κ άλλα, δεν σου απαντάω για τις απαιτήσεις, ξέρω, αλλά ας αφήσουμε κάτι και για το masterclass!

Από την ταινία Μάχη

Aναγνωρισμένο στο πεδίο, είναι. Θεσμικά ή κρατικά κλπ είναι μεγάλη κουβέντα και κάπως βαρετή, αλλά δεδομένου ότι οι άδειες ασκήσεως επαγγέλματος έχουν καταργηθεί εδώ και πολλά χρόνια από το ΥΠΠΟ, ας πούμε ότι δεν είναι. Έχει πολύ πρόσφατα φτιαχτεί ένα σωματείο, με το οποίο θα προσπαθήσουμε και για την ορατότητα και για να φτιαχτεί μια σωστή δομή για τον τρόπο που γίνεται πρακτικά η δουλειά τόσο από εμάς τους ίδιους όσο και από τους φορείς (δημόσιους και ιδιωτικούς), με τους οποίους σχετιζόμαστε. Είναι και αυτοί πολλοί και εμείς πολλοί και αυτά που πρέπει να γίνουν πολλά και μοιάζει κάπως δύσκολο και δαιδαλώδες, αλλά έστω και ένα να καταφέρουμε από όσα έχουμε στο νου μας, θα νιώσω τρελή ικανοποίηση.

Από την ταινία Βληχή

Κάποιος με καλεί για να μου προτείνει τη δουλειά. Ανάλογα με το ποιος με σκέφτηκε, με ζήτησε ή με πρότεινε, καθώς και με τις σχέσεις που μπορεί να έχω με τον καθένα, αυτοί είναι είτε ο παραγωγός, είτε ο σκηνοθέτης, είτε ο σκηνογράφος. Διαβάζω το σενάριο και, σε περίπτωση που δεν ξέρω την καλλιτεχνική ομάδα, ζητάω πάντα αν μπορούν να μου στείλουν κάτι οπτικό ή ακουστικό που μπορεί χωρίς λέξεις να με βοηθήσει να καταλάβω κάτι παραπάνω. Ε μετά λέω αν μπορώ ή όχι να το υποστηρίξω με καύλα. Επιτρέπεται τώρα αυτή η λέξη; Αυτήν θεωρώ πιο ταιριαστή.

Αν δεν επιτρέπεται θα σου πω το εξής. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές απαντήσεις στην ερώτηση πώς βρίσκεις χώρους για μια ταινία. Για μένα, η εξής μια: εφόσον με έχει αναστατώσει το σενάριο, ο σκηνοθέτης, η ομάδα ή ιδανικά όλα μαζί, φτιάχνω ένα playlist και ξεκινάω έναν απόλυτα μοναχικό δρόμο προς το μυαλό των υπολοίπων. Το σύνηθες είναι να μου δίνονται κάποιες κατευθύνσεις είτε προφορικά, είτε με οπτικές αναφορές σε σχέση με τους χώρους που ψάχνουμε ή τον κόσμο που θέλουμε να φτιάξουμε, να ορίζουμε ένα χρονοδιάγραμμα μέσα στο οποίο θα κάνω την έρευνά μου και θα παρουσιάσω τα αποτελέσματά της στη δημιουργική ομάδα, να παρθούν οι αποφάσεις για το τι μας κάνει και τι όχι και να συνεχίσουμε τα βήματα που φαντάζομαι δεν θες να στα πω όλα τώρα. Καταλαβαίνεις από τα παραπάνω ότι μάλλον δεν είμαι πολύ καλή στις δουλειές service, δηλαδή χωρίς να υπάρχει δημιουργική σύνδεση μαζί τους.

Από την ταινία Arcadia

Να διευκρινίσω ότι όταν λέμε χώρους, δεν εννοούμε μόνο τους εσωτερικούς φυσικά. Μπορεί να χρειαστεί να βρω πολλούς μπορεί και όχι. Δεν είναι απαραίτητο ότι τους βρίσκω όλους εγώ πάντα, μπορεί να έχει κάτι ήδη στο μυαλό του ο σκηνοθέτης ή κάποιος άλλος από τη δημιουργική ομάδα και εγώ να κάνω τα πρακτικά ή ο χρόνος που μου δίνουν να είναι πολύ μικρός για να τους βρω όλους και έτσι να συναποφασίζουμε ότι θα ψάξω για τους πιο σημαντικούς. Προφανώς το να τους βρω όλους με εξιτάρει πιο πολύ, όπως και το να μην ξέρω ακριβώς τι έχει στο μυαλό του ο σκηνοθέτης. Τώρα, σε σχέση με την αναδιαμόρφωσή τους, όλα παίζουν πάντα με βάση τη δημιουργική ανάγκη αλλά και τον προϋπολογισμό.

Από την ταινία Μάχη

Είμαι πολύ τυχερή, θα το ξαναπώ. Και σε ότι έχω κάνει μέχρι τώρα, αφού μου δοθεί ο τόνος, μου δίνεται και η ελευθερία για αυτενέργεια. Οι περισσότεροι από τους σκηνοθέτες που έχουμε συνεργαστεί ξέρουν πριν με πάρουν, ότι έτσι κι αλλιώς θα φέρω πάντα και κάτι εκτός του “τόνου” και αυτοί που μπορεί να μην το ξέρουν, τους το λέω, σχεδόν τους το ζητάω. Και όλοι τους έχουν υπάρξει φοβερά ανοιχτοί σε αυτό. Έχω λοιπόν μια, από τα έγκατα, τάση για αυτενέργεια που καμιά φορά οδηγεί και σε αυτανάφλεξη. Εξαιρετικά παραγωγικά και τα δυο.

Από την ταινία Οίκτος

Προσαρμόζονται όλα σε όλα γιατί έτσι γίνονται ωραία τα πράγματα γενικά. Είναι κρίμα να μη συμβαίνει ή να είναι κάποιος κλειστός σε αυτήν την προοπτική.

Οι αρνήσεις τέλος, αλίμονο εάν δεν ήταν μέσα στην εξίσωση. Σε πάνε σε άλλο δρόμο και πάντα ωραίο, αν όχι ωραιότερο.

Νομίζω πως δεν υπάρχει απόσταση μεταξύ τους στη δουλειά μας. Φτιάχνουμε φανταστικές ιστορίες με πολύ πραγματικό τρόπο και πολύ πραγματικά υλικά και άυλα.

Από την ταινία Βληχή

Όλα ξεπερνιούνται πρωτίστως με ψυχραιμία. Βοηθάει πολύ αν έχεις στο μυαλό σου αφενός ότι δεν ήρθε το τέλος του κόσμου και αφετέρου ότι έτσι κι αλλιώς τα πάντα ξεπερνιούνται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Οι δυσκολίες είναι σχεδόν πάντα πολλές και πάντα μαθαίνεις από αυτές και γενικά πάντα μαθαίνεις και έτσι κάθε επόμενη φορά είσαι και πιο υποψιασμένος και πιο έτοιμος. Τα χειρότερα συμβαίνουν όταν ξεκινάς με την αφελή δήλωση “το ‘χω!”, αυτό είναι στατιστικά αποδεδειγμένο. Οι γραφειοκρατίες ξεπερνιούνται και αυτές, γιατί είμαστε προγραμματισμένοι dnaικά.

Οι αρνήσεις τέλος, αλίμονο εάν δεν ήταν μέσα στην εξίσωση. Σε πάνε σε άλλο δρόμο και πάντα ωραίο, αν όχι ωραιότερο. Ο τρόπος των αρνήσεων όμως, λέει πολύ περισσότερα για αυτόν που τις δίνει παρά για αυτόν που τις δέχεται.

Από την ταινία Οι Άγριες Μέρες μας