ΔΕΥΤΕΡΑ
03
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου, η συμπρωτεύουσα υποδέχτηκε την 9η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Όλα πρέπει να αλλάξουν. Ριζοσπαστική Νοημοσύνη. Σαλονίκη 9» (ΡΝ.Σ9). Μια διοργάνωση του MOMus – Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης, σε επιμέλεια της Νάντιας Αργυροπούλου, που φωτίζει τη σημασία της “αλλαγής” όχι ως φυγής, αλλά ως αναγκαίας συνθήκης του σήμερα.
Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν με την έκθεση «Ανατροπή (η επιστημονική φαντασία σαν αλλαγή)», η οποία παρουσιάζει έργα των Ben Rivers, Errands group και Κώστα Σφήκα, σε συνδιοργάνωση με το 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Ο Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος, η Νάντια Αργυροπούλου & ο Γεώργιος Σταματόπουλος ©Γαβριήλ Ψαλτάκης, Αιμιλία Παναγιώτου
Στην Αποθήκη Β1 του Λιμανιού, λοιπόν, είδαμε την πρώτη ενότητα της Μπιενάλε, ενώ είχαμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε στην έκθεση και να δούμε από κοντά πώς ο χώρος μεταμορφώθηκε σε μια πειραματική σκηνή φαντασίας και προβληματισμού.
Η επιμελήτρια της έκθεσης Νάντια Αργυροπούλου μάς εξήγησε: «Χρησιμοποιώ τον όρο ριζοσπαστική νοημοσύνη γιατί βαριέμαι απίστευτα άλλη μία κακή έκθεση για την τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό που νομίζω ότι λείπει είναι ένα είδος νοημοσύνης –από όπου κι αν προέρχεται– που να μπορεί να ταρακουνήσει τα πράγματα, να μας κάνει να αισθανθούμε λίγο άβολα, να μας βγάλει από τις βεβαιότητές μας».
Φωτογραφίες: Γαβριήλ Ψαλτάκης, Αιμιλία Παναγιώτου
Η φετινή Μπιενάλε, λοιπόν, δεν περιορίζεται σε ακόμη ένα project γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη. Αντίθετα, ανοίγει έναν πολυεπίπεδο διάλογο ανάμεσα στην τέχνη, την επιστήμη, την ιστορία και την κοινωνία. Προτείνει έναν τρόπο σκέψης που συνιστά πραγματική ανατροπή — χωρίς τα κλισέ που συχνά τη συνοδεύουν. Κοιτάζει με δέος τα ανθρώπινα επιτεύγματα και στρέφεται στην ανθρώπινη φαντασία και την ικανότητα του νου να επανεφευρίσκει τον εαυτό του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η 9η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης απλώνεται σε ολόκληρη την πόλη. Από τα Περίπτερα 2 & 3 της ΔΕΘ-Helexpo, μέχρι το MOMus–Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Δέλτα Καλοχωρίου, η έκθεση θα εξελίσσεται σε φάσεις έως τον Ιούλιο του 2026, φέρνοντας κάθε φορά νέες ενότητες, συνεργασίες και δράσεις.
Φωτογραφίες: Γαβριήλ Ψαλτάκης, Αιμιλία Παναγιώτου
Φέτος, Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες συστήνουν νέα έργα, που δημιούργησαν ειδικά για τη Μπιενάλε και εξερευνούν τη σχέση της τέχνης με την κοινωνία, την τεχνολογία και το περιβάλλον. Η διοργάνωση, εξάλλου, λειτουργεί ως σημείο συνάντησης διαφορετικών κοινοτήτων και πεδίων σκέψης, ανοίγοντας έναν διάλογο για το σήμερα και το αύριο.
Πρωτότυπο σχέδιο του Νικόλα Ξάστερου
«Βρήκαμε στο Λουτράκι ένα σπίτι “UFO” από πολυεστέρα, το οποίο είναι κατοικήσιμο, και αποφασίσαμε να το μεταφέρουμε στη Μπιενάλε. Κατά τη διάρκεια αυτής της δράσης, αποκαλύψαμε τον έως τότε άγνωστο αρχιτέκτονα Νικόλαο Ξάστερο, με τη βοήθεια της κόρης του, της Βίκυς Ξάστερου. Και ουσιαστικά ξετυλίχθηκε μια ιστορία για τη φουτουριστική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, που ήταν άγνωστη έως τότε», μας διηγήθηκε η εικαστικός και αρχιτέκτονας Σοφία Ντώνα για τη δική της συμμετοχή – μια από τις πιο ιδιαίτερες της φετινής Μπιενάλε.
Urth (2016), ταινία μικρού μήκους επιστημονικής φαντασίας του Ben Rivers
Η 9η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης δεν θέλει απλώς να προβληματίσει· θέλει να καλέσει την πόλη να σκεφτεί αλλιώς και –ίσως– να την αλλάξει ριζικά. Η έκθεση «Ανατροπή (η επιστημονική φαντασία σαν αλλαγή)» αποτελεί έναν χώρο όπου η τέχνη, η επιστήμη, η ποίηση και η ζωή συναντιούνται.
Φωτογραφίες: Γαβριήλ Ψαλτάκης, Αιμιλία Παναγιώτου
Ο επισκέπτης δεν περιηγείται απλώς σε μια έκθεση· βυθίζεται σε μια αφήγηση που μιλά για άγνωστες ιστορίες του παρελθόντος και σε ερεθίσματα που επιχειρούν να χαράξουν έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης. Πρόκειται για μια εμπειρία που ξεφεύγει από κάθε αναμενόμενο πλαίσιο και οδηγεί σε μια καινούρια αφήγηση, ανάμεσα στο πραγματικό και το φουτουριστικό – μένοντας πιστό στον φετινό τίτλο της διοργάνωσης.
