Κορνήλιος Μιχαηλίδης: 10 χρόνια Φεστιβάλ Κουφονησίων με μια ιστορική συναυλία στην Κέρο

Δέκα χρόνια μετά το ξεκίνημά του, το Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κουφονησίων επιστρέφει από τις 20 Αυγούστου έως τις 10 Σεπτεμβρίου 2025 για να γιορτάσει την πορεία του με μια επετειακή διοργάνωση που ενώνει ιστορία, τόπο και ήχο. Υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του μαέστρου και πιανίστα Κορνήλιου Μιχαηλίδη, το φεστιβάλ ξετυλίγει φέτος το νήμα των «Πέντε Χιλιετιών Ελληνικού Ήχου» μέσα από επτά ξεχωριστές συναυλίες.

Από την αρχαιοελληνική μουσική και τη βυζαντινή ψαλτική, έως το ελληνικό τραγούδι του 20ού αιώνα και τις σύγχρονες δημιουργίες, οι Κυκλάδες γίνονται σκηνή ενός ηχητικού ταξιδιού όπου παρελθόν και παρόν συναντώνται με αρμονία. Σημείο κορύφωσης αποτελεί η συναυλία στην Κέρο (στις 9 Σεπτεμβρίου), σε σκηνοθετική επιμέλεια του Μιχαήλ Μαρμαρινού, που θα μεταδοθεί ζωντανά σε όλο τον κόσμο, μεταμορφώνοντας τον αρχαιολογικό χώρο σε μνημείο ζωντανής μουσικής μνήμης.

Με αφορμή αυτή την επετειακή διοργάνωση, ο Κορνήλιος Μιχαηλίδης μιλά για τη σχέση του με τα Κουφονήσια, τις προκλήσεις και τις χαρές της δεκαετίας, αλλά και για το όραμα που συνεχίζει να καθοδηγεί το φεστιβάλ στο μέλλον.

Για τη θεματική της επετειακής διοργάνωσης ο Κορνήλιος Μιχαηλίδης αναφέρει: “Το βασικό μήνυμα που θέλουμε να αναδείξουμε είναι αυτό της ιστορικής συνέχειας της μουσικής, η οποία από την αρχαιότητα έως σήμερα διατηρεί κοινές συνισταμένες και αξίες.”

Το νησί ξεκίνησε ως προορισμός διακοπών με τους γονείς μου όταν ήμουν παιδί και εδραιώθηκε ως δεύτερος τόπος κατοικίας, στον οποίο περνάω κάποιους μήνες κάθε χρόνο. Η αίσθησή μου είναι ότι κατάγομαι από εδώ, ακόμα κι αν αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει. Αγάπησα όμως αυτόν τον τόπο βαθιά και δέθηκα μαζί του ουσιαστικά και με την αγνότητα που τον χαρακτήριζε η δεκαετία του ’90. Αυτή η αγάπη για το νησί ήταν το κίνητρο που μας οδήγησε με την οικογένειά μου, που αποτελείται από μουσικούς, να μοιραστούμε την τέχνη μας με την τοπική κοινότητα. Έτσι τέθηκαν οι βάσεις για τη θεσμοθέτηση αυτού που σήμερα είναι γνωστό ως Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κουφονησίων· κάτι που ξεκίνησε ως πείραμα και εξελίχθηκε σε θεσμό των Κυκλάδων.

είναι ότι κατάφερε όχι μόνο να ριζώσει ως μέρος της τοπικής κοινωνίας, κάτι που καλλιεργείται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους μέσα από τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα, αλλά και να προσελκύσει ετερόκλητο ακροατήριο από όλον τον κόσμο, το οποίο έρχεται πλέον στοχευμένα για το Φεστιβάλ. Η ιδέα του πολιτιστικού τουρισμού σε έναν τόπο με τόσο σημαντική ιστορική παρακαταθήκη υπήρξε ανέκαθεν στόχος μας και παραμένει ψηλά στις προτεραιότητές μας, ώστε να συμβάλουμε όχι μόνο στην επανασύνδεση της περιοχής με τον ιστορικό της πλούτο, αλλά και στην δημιουργία μιας νέας πολιτιστικής ταυτότητας.

όσο και από την αισθητική που προσδίδουν οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες μέσα από τη μουσική τους. Η φιλοσοφία μας στηρίζεται στην όσο το δυνατόν πιο άμεση επαφή με τον ήχο που παράγεται από φυσικά μέσα, τις περισσότερες φορές χωρίς μικροφωνική ενίσχυση, ώστε να εναρμονίζεται με την ομορφιά και την ηρεμία του τοπίου. Επί του παρόντος, το Φεστιβάλ διατηρεί μικρή χωρητικότητα κοινού, κάτι που ενισχύει την αίσθηση οικειότητας και μικρής κλίμακας, δίνοντας έμφαση στην ποιότητα, την φυσικότητα και την αμεσότητα.

Η νήσος Κέρος, απέναντι από το Κουφονήσι, αποτελεί έως σήμερα επίκεντρο ανασκαφών και ερευνών· εκεί έχουν βρεθεί και τα περίφημα ειδώλια του αρπιστή και του αυλητή, τα πρώτα τεκμήρια μουσικής στην περιοχή. @Παναγιώτης Πλατής

Από οικονομικές προκλήσεις και την υγειονομική κρίση, μέχρι φυσικές καταστροφές και διεθνείς αναταράξεις που δοκίμασαν αντοχές και έφεραν στην επιφάνεια ουσιαστικά υπαρξιακά ερωτήματα για το μέλλον του Φεστιβάλ. Ωστόσο, η μουσική υπήρξε πάντοτε συνοδοιπόρος της ανθρωπότητας στις δύσκολες στιγμές και κύριο μέσο έκφρασης της κοινωνίας· αυτόν τον ρόλο ανέλαβε και το Φεστιβάλ. Μέσα από την ιδιότητα του παρηγορητή, του παρατηρητή, του σχολιαστή, του συμπαραστάτη και του εμπνευστή, συνέχισε την πορεία του και προσαρμόσε τη δράση του, διατηρώντας πάντα τον κοινωνικό και κοινωφελή χαρακτήρα του.

Στο φετινό φεστιβάλ αποφασίσαμε να ανασυστήσουμε τη διαδρομή του ελληνικού ήχου μέσα στους αιώνες, φωτίζοντας κάποιες από τις σημαντικότερες πτυχές της ελληνικής -ή εμπνευσμένης από την Ελλάδα- δημιουργίας, μέσα από επτά ξεχωριστές συναυλίες.

Βρισκόμαστε σε μια περιοχή που στην αρχαιότητα υπήρξε κοιτίδα πολιτισμού για ολόκληρο το Αιγαίο. Η νήσος Κέρος, απέναντι από το Κουφονήσι, αποτελεί έως σήμερα επίκεντρο ανασκαφών και ερευνών· εκεί έχουν βρεθεί και τα περίφημα ειδώλια του αρπιστή και του αυλητή, τα πρώτα τεκμήρια μουσικής στην περιοχή. Θέτοντας ως αφετηρία του αφιερώματός μας την παλαιότητα αυτών των ευρημάτων λοιπόν, αποφασίσαμε να ανασυστήσουμε τη διαδρομή του ελληνικού ήχου μέσα στους αιώνες, φωτίζοντας κάποιες από τις σημαντικότερες πτυχές της ελληνικής -ή εμπνευσμένης από την Ελλάδα- δημιουργίας, μέσα από επτά ξεχωριστές συναυλίες. Το βασικό μήνυμα που θέλουμε να αναδείξουμε είναι αυτό της ιστορικής συνέχειας του ηχητικού αυτού ταξιδιού, το οποίο από την αρχαιότητα έως σήμερα διατηρεί κοινές συνισταμένες και αξίες.

Το φετινό επετειακό πρόγραμμα, ωστόσο, διαφέρει γιατί οι επτά συναυλίες του είναι ταυτόχρονα άρρηκτα συνδεδεμένες με την κεντρική θεματική του αφιερώματος και εντελώς αυτοτελείς, η καθεμία με τη δική της ξεχωριστή ταυτότητα. Η ποικιλία του φετινού προγράμματος είναι ιδιαίτερα έντονη, καθώς κινείται από την κλασική και τη σύγχρονη μουσική έως το έντεχνο τραγούδι, την τζαζ, την αρχαιοελληνική και βυζαντινή μουσική, αλλά και την παράδοση, φιλοξενώντας ετερόκλητους καλλιτέχνες σε διαφορετικά στάδια της καριέρας τους. Η διευρυμένη αυτή παλέτα εγγυάται την κάλυψη ενός ευρύτατου φάσματος αισθητικής και υπόσχεται μια απολαυστική μουσική «γευσιγνωσία» που απευθύνεται σε όλους.

Η συναυλία στην Κέρο αποτελεί αναμφίβολα το αποκορύφωμα της φετινής διοργάνωσης, καθώς για πρώτη φορά ένας τόσο φορτισμένος ιστορικά και αρχαιολογικά χώρος θα φιλοξενήσει μια μουσική εκδήλωση. Η ίδια η Κέρος, με τη μοναδική της συμβολική βαρύτητα και τη σύνδεσή της με την απαρχή του κυκλαδικού πολιτισμού, προσδίδει στο γεγονός έναν χαρακτήρα τελετουργικό και μυσταγωγικό. Παράλληλα, η μοναδικότητα και η βαρύτητα των καλλιτεχνών που θα συμμετάσχουν ενισχύουν ακόμη περισσότερο την αξία του εγχειρήματος, προσδίδοντάς του διεθνή ακτινοβολία.

και διευρύνει την αποστολή του και προσδίδοντάς της μεταξύ άλλων, παιδευτικό χαρακτήρα. Η συνάντηση της μουσικής με το τοπίο και την ιστορία δημιουργεί ένα βίωμα συλλογικό και μοναδικό, που ξεπερνά τα όρια μιας απλής συναυλίας.

Ο Μιχαήλ, με τη μοναδική του ματιά και την πολύχρονη εμπειρία του, συμβάλλει καθοριστικά στη βιωματικότητα και στη γενικότερη αισθητική της παράστασης, εξασφαλίζοντας μια ολιστική εμπειρία και ένα πολύπλευρο ταξίδι στον «ελληνικό ήχο». Εντάσσει στοιχεία της φύσης αλλά και του ιστορικού παρελθόντος στο πλούσιο μουσικό πρόγραμμα, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα που υπερβαίνει τα όρια μιας απλής συναυλίας. Η ευτυχής αυτή σύμπραξη προέκυψε, μεταξύ άλλων, από την κοινή μας αγάπη για τον τόπο και την εποχιακή μας γειτνίαση στο Κουφονήσι, καθώς τόσο ο Μιχαήλ όσο κι εγώ έχουμε πλέον σχέση δεκαετιών με το νησί.

που αντικαθιστούν φέτος το εισιτήριο, καθώς δημιουργήσαμε ειδικό ταμείο υπέρ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του νησιού, με σκοπό την ενίσχυση των πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων των παιδιών. Το Φεστιβάλ έχει πλέον ευρεία απήχηση και στηρίζεται σε ένα εκτεταμένο δίκτυο υποστήριξης, που περιλαμβάνει πολιτειακούς φορείς, εταιρείες, κοινωφελή ιδρύματα, ιδιώτες και τοπικές επιχειρήσεις. Έτσι μπορεί να διατηρεί τον μη κερδοσκοπικό, κοινωνικό και παιδαγωγικό του χαρακτήρα, ενισχύοντας την κοινωνία από διαφορετικές πλευρές.

είναι πολυεπίπεδο και περιλαμβάνει την αναβάθμιση και επέκταση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και υποδομών, την χρονική διεύρυνση των δράσεών του, την περαιτέρω ενίσχυση των εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών πρωτοβουλιών, καθώς και την διεύρυνσητων συνεργασιών. Σε γενικότερο επίπεδο, στόχος μας είναι η ολοένα και αμεσότερη και ουσιαστικότερη σύνδεση του Φεστιβάλ με την κοινωνία και η συμβολή του στην «υγιή» ανάπτυξη της περιοχής.