Την εβδομάδα που πέρασε πήγαμε θέατρο και σινεμά, ακούσαμε μουσική, κάναμε βόλτες στην πόλη, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και όσα κρατήσαμε θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!
(+) Οι Άγριοι: Από την ελπίδα για κοινωνική ανατροπή στον αλληλοσπαραγμόPhoto credits: Κωνσταντίνος Τερζόπουλος
Στην Κυψέλη του 2025, σε ένα σαλόνι ενός διαμερίσματος, ο καθηγητής Πανεπιστημίου Νίκος Λεοντής διαβάζει τη νέα του μελέτη, μια εκτενή πολιτική ανάλυση που προτείνει την αναμόρφωση του οικονομικού, κοινωνικού και πολιτικού συστήματος, σε δύο φοιτητές του, τον Δημήτρη και τη Μαρία. Αυτό το βράδυ, σε αυτό το σαλόνι οι τρεις τους, ανάμεσα σε σημειώσεις, τσιγάρα και ουίσκι, επανασχεδιάζουν τον κόσμο. Το «μανιφέστο» του καθηγητή Λεοντή υπόσχεται να ανατρέψει την επικράτηση του καπιταλισμού, και γεννά την ελπίδα για μία νέα, πιο δίκαιη πραγματικότητα για την ανθρωπότητα. Όμως το επαναστατικό όραμα αυτό για έναν πιο ιδανικό κόσμο δεν βγαίνει ποτέ στον δρόμο – συντρίβεται στο σαλόνι της Κυψέλης. Αυτό το σαλόνι που από καταφύγιο σκέψης μετατρέπεται σε πεδίο μάχης και τελικά γίνεται ο καθρέφτης της κοινωνίας μας, ένα πεδίο όπου ο καπιταλισμός καλλιεργεί την πιο ανελέητα σαρκοβόρα εκδοχή του ανθρώπου…
Στην πρώτη του αυτή συγγραφική απόπειρα, ο σκηνοθέτης Γιώργος Παλούμπης με τον σαρκασμό ως όπλο και τον ρεαλισμό ως βάση, παραδίδει ένα κείμενο – ανάγνωση της νεοελληνικής πραγματικότητας, φέρνοντάς σε αντιμέτωπο με το εξής αποκαλυπτικό που όλοι υποψιαζόμαστε αλλά πάντα ελπίζουμε να μην ισχύει: ότι τελικά, δεν μας νικάει το σύστημα, αλλά ο ίδιος μας ο εαυτός.
Μοναδική παραφωνία στην όλη θεατρική εμπειρία, ήταν για εμένα το γεγονός ότι ο σαρκασμός του κειμένου φάνηκε να παρερμηνεύεται από το κοινό, προκαλώντας γέλια σε στιγμές που κατά τη γνώμη μου ήταν περισσότερο κυνικές παρά χιουμοριστικές.
Ευδοκία Βαζούκη
Είχα την τύχη, που λέτε, να βρεθώ σε μία από τις πέντε παραστάσεις που έδωσε με τη «Χρυσή Εποχή» του ο Κωνσταντίνος Ρήγος στην Εθνική Λυρική Σκηνή, στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Μια συμπαραγωγή (η πρώτη μάλιστα) του Μπαλέτου της ΕΛΣ με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου έκανε πρεμιέρα σε ένα κατάμεστο Εθνικό Θέατρο της Σερβίας και κατευθύνθηκε προς τη χώρα μας για ελάχιστες παραστάσεις.
Είχα έρθει σε επαφή με τη δουλειά του Κωνσταντίνου Ρήγου στο θέατρο – είδα τον Μάρτιο, στη Θεσσαλονίκη, τον «Ρωμαίο και Ιουλιέτα» του, και οφείλω να πω πως λάτρεψα τον μαξιμαλισμό του σε κάθε πτυχή του έργου. Ήταν η πρώτη φορά, μετά από πολύ καιρό, που είδα χορό – ένα είδος τέχνης το οποίο λατρεύω, να το ξεκαθαρίσω κάπου εδώ. Μέσα σε αυτή τη μιάμιση ώρα, ο Ρήγος μάς πήγε από τον Μανώλη Χιώτη στο Hotel California και από υπέροχα λυρικά ντουέτα (ήταν τα αγαπημένα μου) σε ομαδικά χορευτικά σχήματα τέκνο και house. Η «Χρυσή Εποχή» που απλώθηκε μπροστά μας – σαν ένα fast forward της ζωής του – είχε τα πάντα: από σεξ, live στο internet και δεινόσαυρους, μέχρι χρυσές, αστραφτερές κουρτίνες, γνωστές φωνές που απαγγέλλουν ιστορίες και μια προτομή του κεφαλιού του.
Ο χρόνος έτρεχε με την ίδια ταχύτητα που κυλάει και η ζωή – με εκείνη του φωτός. Το εξαιρετικό του μπαλέτο – το οποίο εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο (Βαγγέλης Μπίκος, Μάνες Αλμπέρντι, Γιάννης Γκάντσιος, Σταύρος Ικμπάλ, Έλενα Κέκκου, Γιάννης Μητράκης, Έλτον Ντιμρότσι, Πέτρος Νικολίδης, Μαρίτα Νικολίτσα, Ντανιέλε Πεκοράρι, Στέφανο Πιετραγκάλλα, Μάρτα Ριβέρο ντε Μιράντα, Αριάδνη Φιλιππάκη, Άννα Φράγκου, Γιώργος Χατζόπουλος και Δέσποινα Χρυσοστόμου) – ήταν ό,τι πιο κοντά σε απόλυτο «χρυσό» (a.k.a. ταλέντο) που έχω δει τον τελευταίο καιρό. Η παράσταση ήταν με κάθε έννοια «πολύ» και «πολλή». Όμως εμένα μου έμεινε μόνο αυτή η φράση που είπε στον τελευταίο του “μονόλογο”: «Πιστεύω στα ξημερώματα και στις αρχές των τραγουδιών». Και εγώ εκεί πιστεύω.
Μαρία Βαλτζάκη
Photo credits: Unsplash/ Rami Gzon
Δεν ξέρω πόσοι μήνες έχουν περάσει – έχω χάσει και το μέτρημα πια – που σύσσωμος ο πλανήτης παρακολουθεί τη λωρίδα της Γάζας να μετατρέπεται σε κρανίου τόπος. Και λέω παρακολουθεί, γιατί καθένας από εμάς είναι κι ένας θεατής – γιατί θεατής είσαι όταν απλώς επισημαίνεις την τραγικότητα μιας κατάστασης, χωρίς να πράττεις απολύτως τίποτα για την ανατροπή της. Αυτό δεν το λέω για να επικρίνω έναν απλό καθημερινό άνθρωπο – το ότι πρέπει να αφυπνιστούμε πρέπει να αφυπνιστούμε, άλλα άλλο αυτό – αλλά όταν έχεις την ευκαιρία να βάλεις το λιθαράκι σου για να σταματήσει όλη αυτή η φρικαλεότητα και δεν το κάνεις, τότε είσαι υπεύθυνος. Ένοχος. Έτσι έκανε και η Ελλάδα. Μετά την πλήρη εξαθλίωση που βιώνουν οι άμαχοι, την πρωτοβουλία από τους ‘Γιατρούς χωρίς Σύνορα’ και την ελάχιστη προσπάθεια οι άνθρωποι να δέχονται τουλάχιστον τα αναγκαία για την επιβίωσή τους – έστω και κάτω από τις άθλιες συνθήκες που αυτή εκτυλίσσεται – η χώρα μας παρέμεινε άπραγη, αμέτοχη. Δεν υπογράφει, δηλώνοντας τη δυσαρέσκεια που όφειλε να νιώθει. Από την άλλη βέβαια μια Ευρώπη που παραλίγο να δώσει μουσικό τρόπαιο στο Ισραήλ, αλλά, έστω, μπορεί τελικά να μην έμεινε ασυγκίνητη από τη χειρότερη γενοκτονία των τελευταίων ετών. Κι εμείς; Πού είμαστε; Θα μου πεις, θα αλλάξει κάτι αν από 22 χώρες που επιθυμούν την άρση της απαγόρευσης για την παροχή βοήθειας να γίνονταν 23; Ναι, θα άλλαζε. Θα δηλώναμε την παρουσία μας. Την επιθυμία μας να σταματήσει η φρίκη. Θέλουμε όμως; Αυτό πρέπει να αναρωτηθούμε. Κι ας μην άλλαζε και τίποτα. Εμείς θα είχαμε κάνει το ελάχιστο χρέος μας απέναντι στην ανθρωπότητα.
Μιλένα Αργυροπούλου
Η αλήθεια είναι ότι πολύ έχουμε ασχοληθεί φέτος με το κόκκινο χαλί του Φεστιβάλ Καννών – ή μάλλον όχι ακριβώς με το actual κόκκινο χαλί. Την προηγούμενη εβδομάδα μιλούσα για το νέο dress code – ναι, για αυτή την φοβερά αναχρονιστική οδηγία για το “σεμνό” ντύσιμο των γυναικών καλεσμένων. Αυτή την εβδομάδα, θα μιλήσω για το υπέροχο μπλουζάκι του Τζούλιαν Ασανζ. Θυμάστε που η συνάδελφος Μαρία Βαλτζάκη μας προέτρεπε πριν κάτι μέρες “αν θες να μάθεις τι νιώθω, διάβασε το BLOUZAKI μου”; Ε, ο Τζούλιαν Ασανζ μάλλον νιώθει όπως οι περισσότεροι αυτή την εβδομάδα: αποτροπιασμό για την εν εξελίξει γενοκτονία στην Παλαιστίνη, που πλέον απειλεί τη ζωή 14.000 βρεφών! Το κράτος του Ισραήλ – με την ανοχή των συμμάχων του φυσικά – έχει απαγορεύσει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, με τον ήδη τεράστιο αριθμό θανάτων να αναμένεται να αυξηθεί τραγικά πολύ. Έτσι, ο Ασανζ, που εδώ και χρόνια καταδιώκεται για το WikiLeaks, έδωσε το παρών στις Κάννες για την πρεμιέρα της ταινίας για τη ζωή του, Six Billion Dollar Man (που εντωμεταξυ βραβεύτηκε με Χρυσό Φοίνικα), με ένα λευκό μπλουζάκι, φαινομενικά απλό, αλλά πολύ πολύ ουσιαστικό. Κι αυτό γιατί στην πλάτη έγραφε “Σταματήστε το Ισραήλ”, ενώ στην μπροστινή πλευρά με πολύ πολύ μικρά γράμματα – για να χωρέσουν… – υπήρχε μια λίστα με όλα τα ονόματα των παιδιών που έχουν δολοφονηθεί κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας, από τις δυνάμεις του Ισραήλ και των συμμάχων του. Ο αριθμός αυτών; 4.986. Για ακόμη μια φορά, λοιπόν, ο Τζούλιαν Ασανζ, βρίσκεται στην σωστή πλευρά της ιστορίας. Είτε το κάνει με τα λόγια τους είτε με τις πράξεις του – είτε με ένα απλό μπλουζάκι.Τατιάνα Γεωργακοπούλου
(+) «Θελεστίνα» από το ΚΘΒΕ στο Θέατρο ΗΒΗΤην εβδομάδα που μάς πέρασε βρέθηκα στο Θέατρο ΉΒΗ για την αθηναϊκή πρεμιέρα της παράστασης του ΚΘΒΕ «Θελεστίνα», σε σκηνοθεσία – απόδοση κειμένου Αστέριου Πελτέκη. Η ιστορία ξεκινάει με τον νεαρό ιππότη Καλίστο, συντετριμμένο από την απόρριψη της πλούσιας κόρης Μελιβέας, να επιζητεί τις υπηρεσίες της Θελεστίνας, μιας διαβόητης γυναίκας γύρω από το όνομα της οποίας κάθε λογιών φήμες οργιάζουν. Αυτό που ζητάει ο Καλίστο από τη Θελεστίνα είναι η τελευταία να χρησιμοποιήσει τα «κόλπα» της ώστε να κάνει τη Μελιβέα να ανταποκριθεί στα αισθήματα του. Έτσι, ξετυλίγεται μια ιστορία έρωτα, λαγνείας, απληστίας, εξαπάτησης και προδοσίας με φόντο την Ισπανία του 15ου αιώνα, όπου τα στοιχεία της τραγωδίας και της κωμωδίας αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους –αν και με την πρώτη να επικρατεί ξεκάθαρα όσο πλησιάζουμε προς το τέλος- δημιουργώντας ένα πρωτοποριακό για την εποχή του τραγικωμικό αποτέλεσμα.
Ο Αστέριος Πελτέκης ζωντανεύει στη σκηνή ένα ατμοσφαιρικό σύμπαν χειραγωγούμενων, «κατασκευασμένων» επιθυμιών, κοσμικών ανισορροπιών, ευφάνταστης θεατρικότητας και ενός μικρού φόρου τιμής στο αναγεννησιακό θέατρο. Ο ρεαλισμός διανθίζεται με υπερφυσικά στοιχεία και σκηνογραφικούς συμβολισμούς, οι δυνάμεις που απελευθερώνονται αποδεικνύονται ανεξέλεγκτες και καταστροφικές, η μοίρα των ηρώων σφραγίζεται από τους πόθους και τις ορέξεις τους, τα όρια της ηθικής θολώνουν, τα φαινόμενα απατούν, το πάθος οδηγεί στην εμμονή, η επιφανειακή ομορφιά και ο έρωτας οδηγούνται γρήγορα σε σήψη. Η εικαστική εγκατάσταση της Φρόσως Λύτρα γίνεται εκείνο το σημείο συνάντησης δύο κόσμων, του ηδονιστικού, ελευθεριάζοντα υποκόσμου και των ευγενών του υποκριτικού καθωσπρεπισμού, σε εκείνο το μεταίχμιο του τι είναι αποδεκτό και συμβαίνει σε κοινή θέα και τι είναι απαγορευμένο, καταδικασμένο και λαμβάνει χώρα στις «σκιές».
Κοινό χαρακτηριστικών αμφότερων των δύο κόσμων η εκμετάλλευση και η εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος. Ο Αστέριος Πελτέκης εφορμάτε από τη σκιαγράφηση των δομών της πατριαρχικής εξουσίας που ενυπάρχουν μέσα στο έργο για να το μεταμορφώσει μέσα από μια πιο σύγχρονη ματιά σε μια προειδοποιητική ιστορία πατριαρχικών προνομίων από την οποία δεν λείπει το ανεπαίσθητο queer στοιχείο. Καταθέτει ένα σχόλιο πάνω στο τότε, το τώρα και σε όλους εκείνους τους τρόπους που η κοινωνία διαχρονικά απογοητεύει τις γυναίκες. Το αντιλαμβάνεσαι από την πρώτη στιγμή που το μάτι σου πέφτει στις κούκλες βιτρίνας, που στημένες πάνω στη σκηνή, μάς φέρνουν στο μυαλό ένα γυναικείο σώμα που αντιικειμενοποιείται κάτω από το ανδρικό βλέμμα, έως την τελευταία φράση της παράστασης, σε μια στιγμή μεταθεατρικής ρήξης, με τις γυναίκες ηθοποιούς να λένε «Αυτό το σώμα δεν τους ανήκει, αυτό το σώμα ανήκει σε εμάς».
Όλοι οι γυναικείοι χαρακτήρες του έργου υποφέρουν. Εκείνες που υποτάσσονται -φαινομενικά τουλάχιστον- στους κοινωνικούς κανόνες και εκείνες που τους αψηφούν. Ακόμη και ο πιο αμφίσημος από όλους τους χαρακτήρες, εκείνος της Θελεστίνας. Με την Ελισάβετ Κωνσταντινίδη να ενσαρκώνει όλες αυτές τις αμφισημίες ως μια ηρωίδα μεγάλη σε ηλικία και φτωχή -οι ταξικές αντιθέσεις παρούσες στο έργο του Ρόχας- που από τη μια επιδέξια χειρίζεται και εξαπατά τους άλλους, από την άλλη περιθωριοποιημένη προσπαθεί να επιβιώσει σε έναν κόσμο που την περιφρονεί και βλέπει την όποια ικανότητα της ως μια επικίνδυνη δύναμη που πρέπει να καταστραφεί, αντιμετωπίζοντας τις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιμονίες που την εποχή εκείνη αντιμετώπιζε κάθε γυναίκα που είχε έναν κάποιο βαθμό ανεξαρτησίας.
Την Ελισάβετ Κωνσταντινίδη πλαισιώνουν οι ηθοποιοί Ζωή Ευθυμίου, Γιώργος Κολοβός, Θάνος Κοντογιώργης, Χριστίνα Κωνσταντινίδου/ Ελευθερία Τέτουλα (σε διπλή διανομή), Τατιάνα Μελίδου, Δημήτρης Μορφακίδης, Αλεξάνδρα Παλαιολόγου, Χρύσα Ρώπα, Μίλτος Σαμαράς, Εύη Σαρμή, Ταξιάρχης Χάνος , Αναστασία Κελέση και όλοι μαζί γίνονται η ραχοκοκαλιά του τραγικοκωμικού πλέγματος που υφαίνεται κατά τη διάρκεια της παράστασης.
Αριστούλα Ζαχαρίου