MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΤΡΙΤΗ
19
ΜΑΡΤΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ο Οιδίποδας με τα μάτια του Δημήτρη Καραντζά

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς εντοπίζει πέντε φράσεις του έργου που λειτουργούν σαν οδοδείκτες της νέας του σκηνοθεσίας πάνω σ’ ένα από τα σπουδαιότερα κείμενα της αρχαίας γραμματείας.

| Φωτογραφία εξωφύλλου: Ελίνα Γιουνανλή
author-image Στέλλα Χαραμή

Μετά την προσέγγιση του στη «Μήδεια» το καλοκαίρι του 2017, ο Δημήτρης Καραντζάς επανέρχεται στην αρχαία τραγωδία, ενδεχομένως με το σημαντικότερο κι επιδραστικότερο έργο του είδους. Ο “δικός” του «Οιδίπους» είναι μια σύνθεση από κείμενα του Σοφοκλή μα και του φιλμ «Οιδίποδας τύραννος» του διανοητή Πιερ Πάολο Παζολίνι. Χάρη σε αυτήν, επεκτείνει την έρευνα γύρω από το, στενά συνδεδεμένο – ψυχικά και σωματικά, ερμηνευτικό τρίπτυχο – που μας πρωτοσύστησε στη «Μήδεια».

Εδώ, με πρωταγωνιστές τους Μιχάλη Σαράντη, Μαρία Κεχαγιόγλου και Κωνσταντίνο Αβαρικιώτη και αποτυπώνοντας τις πρώτες σκέψεις που αφήνει πίσω της η επιδημική κρίση, αναπαριστά την οδυνηρή διαδρομή του βασιλιά Οιδίποδα προς τη γνώση, εν μέσω ενός φοβερού λοιμού που πλήττει το λαό του. Και αναδεικνύει – σχολιάζει πέντε σημεία της δραματουργίας που αποτέλεσαν τους οδοδείκτες δικής του σκηνοθετικής διαδρομής.

@Γκέλυ Καλαμπάκα

1. «Σύμπας ο λαός μου νοσεί, μάχαιρα το άγχος και ασπίδα κανείς»

Οιδίπους – Σοφοκλής/ μετάφραση: Μίνως Βολανάκης

Δεν είναι κάτι που χρίζει διευκρίνησης. Βρισκόμαστε σε μια πολύ εκτεθειμένη στιγμή της ανθρωπότητας και δυστυχώς δεν διαφαίνεται πουθενά φως. Δεν είναι μόνο η αφορμή του κορονοϊου, είναι ένα βαθύ σκοτάδι που σκοτώνει ανθρώπους δημόσια πατώντας τους στο λαιμό, είναι μια επιστροφή στα πιο άσχημα και τα πιο συντηρητικά ένστικτα των ανθρώπων. Σε μια ακραία λογοκρισία. Σε μια εποχή που ανεπαρκή πολιτικά πρόσωπα ειρωνεύονται τους καλλιτέχνες και τους ρίχνουν λάσπη. Σε μια εποχή που φαίνονται πολύ άγρια τα δόντια ενός συστήματος κατά της ανθρωπότητας, κατά του πνεύματος, κατά της διαφορετικοτητας. Διεθνώς.

@Γκέλυ Καλαμπάκα

2. « Άγνωστο μόνο αυτό που θα αγνοήσεις»

Οιδίπους – Σοφοκλής/ μετάφραση: Μίνως Βολανάκης

Πάντα με διαπερνά ρίγος όταν φτάνουμε σ’ αυτή τη φράση. Κουβαλάει όλο το φορτίο του έργου – ένα έργο στο οποίο τα πρόσωπα βρίσκονται μεταξύ της απόλυτης άγνοιας και της απόλυτης γνώσης. Το ζήτημα είναι τι κουράγιο χρειάζεται να έρθεις σε συνομιλία με τη γνώση, την αλήθεια. Να έρθεις αντιμέτωπος με την πραγματική σου ταυτότητα.  Δεν είναι μια τραγωδία που συμβαίνει στους ήρωες το απίστευτο, αλλά αυτό που υποψιάζονται και δεν αγγίζουν προκειμένου να μην μετατοπιστούν και να μην αλλάξουν τη σταθερά τους, το οικείο τους.

@Γκέλυ Καλαμπάκα

3. «Τι το θέλω το φως όταν τίποτα γλυκό δε θα μου δείξει»

Οιδίπους – Σοφοκλής/ μετάφραση: Μίνως Βολανάκης

Στην παράσταση τα πρόσωπα του έργου δείχνουν στον Οιδίποδα διαρκώς κάτι άλλο. Του ανάβουν φώτα και του υποδεικνύουν τα σημεία που πρέπει να κοιτάξει.  Έχω διαρκώς την αίσθηση ότι ο Οιδίπους βρίσκεται σε μια παγίδα που δεν ξέρεις αν ο ίδιος έχει στήσει στον εαυτό του ή οι άλλοι σ αυτόν. Μέχρι που λυτρώνεται ξεριζώνοντας την πηγή της όρασης.  Είναι μια συμφιλίωση. Αυτό που είδε δεν άντεξε να το κοιτάξει και θέλησε να μαλακώσει τον πόνο του.

@Γκέλυ Καλαμπάκα

4. « Κοιμούνται τ’ αγόρια και ονειρεύονται πως με τη μάνα τους κοιμούνται.  Όποιος σ’ αυτά δεν δίνει βάρος περνά πιο ανάλαφρη ζωή»

Οιδίπους – Σοφοκλής/ μετάφραση: Μίνως Βολανάκης

Το μεγάλο αίνιγμα της Ιοκάστης. Τι γνωρίζει τι δεν γνωρίζει και γιατί διαχειρίζεται έτσι την κατάσταση. Στην παράσταση μας η Ιοκάστη βρίσκεται στην περιοχή της γνώσης (η Μαρία Κεχαγιόγλου που την υποδύεται, υποδύεται και τον Τειρεσία που φέρνει όλη την αλήθεια). Ένα διαρκές αισθημα τρόμου διακατέχει αυτό το πρόσωπο. Είναι πολλές οι συμπτώσεις που έχει δει για να τις αγνοήσει. Το ότι γνωρίζει δε, το επιβεβαιώνει η στάση της όταν ο Οιδίπους πλησιάζει τη γνώση και τον διακόπτει, παρακαλώντας τον να μη μάθει ποτέ. Δεν βιώνουν μια ίδια διαδρομή αποκάλυψης. Η Ιοκάστη εκπροσωπεί μια μάνα, μια ερωμένη, μια σάρκα που δεν μπορεί να αποχωριστεί τη σάρκα της, είτε είναι εραστής, είτε είναι παιδί της. Η Ιοκαστη επιζητά την επιστροφή του Οιδίποδα στη μήτρα που είναι την ίδια στιγμή ερωτική αλλά και μητρική.

@Γκέλυ Καλαμπάκα

5. «Κι άλλος κόσμος περνάει και τον κοιτάζει, όπως κοιτά κανείς εκείνον που είναι διαφορετικός, εκείνον που δεν ανήκει στον κανόνα της ανθρώπινης ζωής: με οίκτο, φόβο κι εχθρότητα»

Οιδίπους- Παζολίνι/ μετάφραση: Δημήτρης Αρβανιτάκης

Μείζονα ρόλο στο εγχείρημα παίζουν οι αφηγήσεις από το σενάριο του Παζολίνι για την ταινία. Οι αφηγήσεις αυτές (που κατά κύριο λόγο έχει αναλάβει ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης) επιχειρούν να αφουγκραστούν από πολύ κοντά την περιπέτεια του Οιδίποδα. Αυτού του παιδιού της τύχης, που ξεκινάει χωρίς ταυτότητα, γίνεται σωτήρας, ισόθεος και καταλήγει αίμα και λάσπη. Ο Παζολίνι παίρνει την τεράστια κλίμακα του έργου και την τοποθετεί σε μια μικροκλίμακα προσπαθώντας να απαντήσει σε πολλά και βαθιά ανθρώπινα ερωτήματα. Η’ τουλάχιστον να τα θέσει και να μας αφήσει να πλησιάσουμε την τραγωδία του Οιδίποδα, αυτή την τραγωδία της γνώσης, και όχι μόνο να την κοιτάμε με δέος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑΟιδίπους, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, σε καλοκαιρινή περιοδεία12.09.2018

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

“Οιδίποδας”
Μετάφραση: Μίνως Βολανάκης, Δημήτρης Αρβανιτάκης
Παίζουν:Μιχάλης Σαράντης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης
Διάρκεια Παραστάσεων: Από 21 Ιουλίου έως 26 Αυγούστου 2020
Δείτε εδώ το πρόγραμμα της περιοδείας

Περισσότερα από Art & Culture
VIMA_WEB3b