Σκηνές (και σελίδες) από τη 16η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Και στην έκθεση βιβλίου –την 16η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, ενώ υπάρχουν πραγματικά ωραίες γωνιές, θέλεις να βρεθείς μέσα στο πλήθος. Στα ίχνη των σελίδων και στα πλήθη των παραγράφων.

Το πλήθος ήταν και ένα από τα βασικά θέματα της έκθεσης και έγιναν μερικές πολύ ωραίες συζητήσεις και τοποθετήσεις – μία από αυτές: «Η Ιστορία από την πλευρά του πλήθους: όψεις αυθορμητισμού και μαζικότητας στο παρελθόν της Ελλάδας και της Ευρώπης».

Συζήτηση: «Ο χαρακτήρας του πλήθους- Από τη Γαλλική Επανάσταση στα «Κίτρινα Γιλέκα». Φωτό: Motion Team- Φανή Τρυψάνη

Κρατάω σημειώσεις. Πλήθος σημειώσεις. Παρατηρώ τον Μανώλη Πιμπλή, έμπειρο του βιβλίου δημοσιογράφο και διευθυντή της Διεθνούς ‘Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης να συντονίζει με επιτυχία την πληθωρική και ανεξάντλητη συζήτηση που έχει ‘ανάψει’ το ενδιαφέρον του κοινού. Άλλη συζήτηση: «Ο χαρακτήρας του πλήθους- Από τη Γαλλική Επανάσταση στα «Κίτρινα Γιλέκα». Και πλήθος κόσμου στους διαδρόμους των Περιπτέρων 13, 14 και 15. Στην μεγάλη εικόνα το – πλήθος που αλλάζει την Ιστορία, το πολιτικό πλήθος και η πολιτική του πλήθους, πλήθος κόσμου την Κυριακή στην παραλία της Θεσσαλονίκης, πλήθος που θα ψηφίσει την άλλη Κυριακή.

• Στο κεντρικό περίπτερο, φέτος οι Ρώσσοι. Ο νέος ο Σεργκέι Σαργουνόφ. Συγγραφέας, δημοσιογράφος, πολύ-μεταφρασμένος, αρχισυντάκτης στην ιστοσελίδα ‘ελευθερος τύπος’ και ο πιο μεγάλος ο Αλεξέι Βαρλάμοφ, επίσης μεταφρασμένος σε πολλές γλώσσες, πολυβραβευμένος, μας μιλάνε για τον κόσμο που αλλάζει και για τις συγγραφικές τους εμπειρίες. Ρωτάω τον Αλεξέι πόσα βιβλία έχει ήδη σχεδιάσει στο μυαλό του. Ένα μου λέει. Θέλω να επικεντρώνομαι σε ένα. Focus.

Φωτό: Motion Team- Δήμητρα Μερζιεμεκίδου

• Focus. Mαγική λέξη. Την συναντάω και στην ημερίδα «Το μέλλον είναι τώρα: νεα επιχειρηματικά μοντέλα στην παγκόσμια αγορά βιβλίου». Ο Μichael Bhaskar o Βρετανος μιλάει για την σημασία της επιμέλειας /curation/ στις εκδόσεις σήμερα. Και λέει το εξής ανάμεσα σε άλλα, ότι η διάρκεια που μπορεί να κρατήσει την προσοχή του κάπου ο άνθρωπος / το attention span / από 19’’ έχει, μέσα σε λίγα χρόνια, φτάσει στο 8’’ – όσο το χρυσόψαρο! Όλα συμβαίνουν γρήγορα. «Αλλά και όλα αλλάζουν- και τίποτε δεν αλλάζει» λέει ο Άγγλος. Μπορεί να λυγίζουν μεγάλες αλυσίδες βιβλιοπωλείων αλλά μικρά ‘ανεξάρτητα’ βιβλιοπωλεία ξεφυτρώνουν και έχουν κοινό. Το βιβλίο καλά κρατεί και στην εποχή του Netflix. Μοντέλα streaming εξετάζονται σοβαρά και στα εκδοτικά. Ναι, έχει ήδη ξεκινήσει και αυτό.

Φωτό: Motion Team- Βασίλης Βερβερίδης

• Μια πολύ ενδιαφέρουσα βιβλιοφιλική πλατφόρμα είναι το fairead (fairead.net) Ελληνική, «ξεφυλλίζει» τα βιβλία και την συγγραφή μέσα από πολλές πτυχές της δημιουργίας. Ειχα πάλι την ευκαιρία να μιλήσω λίγο με τον Περικλή Δουβίτσα που ενορχηστρώνει αυτές τις προσπάθειες, δοκιμάζει, ψάχνει. Οι Εκδόσεις Νεφέλη είχαν και μια ωραία εκδήλωση εκτός έκθεσης, ποιητικο/μουσική.

Φωτό: Motion Team- Δήμητρα Μερζιεμεκίδου

• Κάπου στον εξώστη, στο μεταξύ: παρουσιάζεται το καινούργιο βιβλιο του Ρομπέρτο Μπολάνιο «Το πνεύμα της Επιστημονικής Φαντασίας» (εκδόσεις Άγρα). Σταματάω ό,τι κάνω και πηγαίνω εκεί. Στα συρτάρια του Χιλιανού έχουν βρεθεί πολλά, θα δούμε κι άλλα. Αν ζούσε ο Μπολάνιο θα εμφανιζόταν σε έκθεση βιβλιου; Α ναι –και θα ήθελα πολύ να το έβλεπα αυτό.

Ερίκ Βυιγάρ. Φωτό: Motion Team- Δήμητρα Μερζιεμεκίδου

• Αναμφισβήτητος σταρ αποδείχτηκε ο Ερίκ Βυιγάρ. Είχα διαβάσει την εξαιρετική «Ημερίσια Διάταξη» -ήρθε τώρα με το καινούργιο του βιβλίο «14η Ιουλίου». Μίλησε σαν χείμαρρος, με πολυδιάστατο λόγο ρίχνοντας φως με την πένα του σε υποφωτισμένα ή σκοτεινά σημεία της Ιστορίας. Εκδόσεις Πόλις. Μ’ άρεσε πολύ ο χώρος τους εκεί στην Έκθεση. Σαν βιβλιοπωλείο. Με τα πορτατίφ πάνω στα βιβλία… με τους ωραίους ανθρώπους της.

Ρομπέρτο Γκαρσία. Φωτό: Motion Team- Δήμητρα Μερζιεμεκίδου

• Οι Ισπανόφωνοι ήταν εκεί. Γεύση από την σύγχρονη Ισπανόφωνη ποίηση και πεζογραφία. «Ο Ατλαντικός έχει δυο Ακτές» και πόσο κοντά μας είναι αυτοί οι άνθρωποι! Γνώρισα και τον Ρομπέρτο Γκαρσία Ντε Μέζα που παρουσίασε τα βιβλία του σε μια εκδήλωση που οργάνωσαν οι εκδόσεις Biblioteque. Ανεξάντλητος, γράφει, ποίηση, πεζά, θεατρικά, σκηνοθετεί, δημιουργεί… Έχει βρει τον τρόπο να διαστέλει τον χρόνο. Και χαμογελάει πολύ.

Πάνω από 50.000 επισκέπτες πέρασαν, 290 εκδότες, 500 εκδηλώσεις, 300 συγγραφείς Έλληνες και ξένοι. Κόσμος αγόραζε βιβλία!

• Μετά ήταν και το Σαν Φρανσίσκο. Οπότε στάθηκα κι εκεί. Δεν θα γινόταν αλλιώς –η Ρίτα Μπούλγουίνκελ είναι από την πόλη του City Lights και τα διηγήματά της, Belly Up (εκδόσεις Χαραμάδα στα ελληνικά) έχουν βραβευτεί από το Believer, που αν και τα βραβεία, προσωπικά δεν μού λένε πολλά πράγματα, το believer μού λέει.

Φωτό: Motion Team- Δήμητρα Μερζιεμεκίδου

• Συγκλονιστική. Η φωτογραφική έκθεση για την προσφυγική εμπειρία- στη μνήμη του Γιάννη Μπεχράκη «Δρόμοι Ελπίδας και Απελπισίας». Η δύναμη αυτών των εικόνων. Πώς γίνεται και ο κόσμος δεν έχει αλλάξει; Πώς μπορείς και δεν αντιδράς;

Sam Albatros, video art ποιητική performance. Φωτό: Motion Team- Δήμητρα Μερζιεμεκίδου

• «Η άνθρωπος: Φύλο και λογοτεχνική περφόρμανς», οπου δέκα συγγραφείς έδιναν σε λιγότερες από σαράντα λέξεις έναν λογοτεχνικό ορισμό για την έννοια του μονόκερου / στην αίθουσα Μονόκερος. Θέματα ταυτότητας και φύλου σε ένα από τα πιο ζωντανά σημεία της έκθεσης.

Φωτό: Motion Team- Βασίλης Βερβερίδης

• Σασπένς και άλυτα μυστήρια-η Αστυνομική Λογοτεχνία σε άνθιση (ή μήπως έτσι ήταν πάντα;) Ποιος είναι νέος ντετέκτιβ; Ποιος ο νέος αστυνομικός στις σελίδες του νουάρ μυθιστορήματος. Ποια μυστική συμβουλή θα του ψιθύριζε στο αυτί ο Φίλιπ Μάρλοου; Ποιος μπορεί να βρει πού κρύβεται ο Τόμας Πίντσον και να μου το πει και δεν θα το πω σε κανέναν;

• Ήταν παντού. Ορατοί και αόρατοι, κρατούσαν και μετέφεραν με τον καλύτερο και πιο άμεσο τρόπο τον σφιγμό της έκθεσης στα social media. Η Ομάδα Επικοινωνίας του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας στην Καστοριά. Δείτε τους και εδώ και δείτε την σελίδα της έκθεσης εδώ.

Παιδική Γωνιά.
Φωτό: Motion Team- Κώστας Παπαδόπουλος

Εδώ που τα λέμε… η 16η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης δίνει υλικό να ασχοληθείς ως την 17η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, αλλά αυτό που θέλω τώρα να πάρω το βιβλίο μου και να καθήσω σε μια γωνιά να διαβάσω. Οff-line κατά προτίμηση.