Δεν είναι μόνο τα σκουπίδια, είναι η γενικότερη αίσθηση της «βρώμικης πόλης» με τα άτεχνα graffiti, τα tags, τις μουτζούρες στους τοίχους, και τις αφίσες. Ο δημόσιος αστικός χώρος μοιάζει αδύνατον να προστατευθεί από τον βανδαλισμό της αισθητικής. Όλοι συμφωνούν ότι χρειάζεται μια νέα κουλτούρα και μια άλλη αντίληψη για το πώς βλέπουμε την πόλη μας, αλλά αυτό δεν αρκεί. Κάποιοι πήραν τις «μάνικες» και άρχισαν το πλύσιμο. Για την ακρίβεια όχι τις μάνικες, αλλά τα εξειδικευμένα πλυστικά μηχανήματα που παραχώρησε η εταιρεία Kärcher σε ομάδες και ενεργούς πολίτες της Αθήνας, στο πλαίσιο του προγράμματος συνΑθηνά του δήμου.
Ο πρώτος κύκλος καθαρισμού
Οι εθελοντές εκπαιδεύτηκαν από την εταιρία και σε συνεργασία με τον δήμο άρχισαν να καθαρίζουν οι ίδιοι τις γειτονιές τους. Οι παρεμβάσεις του πρώτου κύκλου καθαρισμών έγιναν στα Αναφιώτικα στην Πλάκα, στου Ψυρρή, την πλατεία Κουμουνδούρου, το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων Welcommon, τα σκαλιά της οδού Λυκαβηττού, σε σημεία της οδού Φωκίωνος Νέγρη, στο ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση, στον λόφο Φινοπούλου, την οδός Χέυδεν, Δημοτικά Σχολεία και Λύκεια, στον περιβάλλοντα χώρο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών καθώς και άλλες γειτονιές του κέντρου της Αθήνας.
Στο πλαίσιο του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν 25 δράσεις καθαρισμού, απομακρύνοντας tags, μουτζούρες και αφίσες από τοίχους σπιτιών και κοινόχρηστων χώρων, καθαρίστηκαν δρόμοι, πεζοδρόμια, αυλές σχολείων και πάρκα. Οι δράσεις καθαρισμού ολοκληρώνονταν με την εφαρμογή ειδικού προστατευτικού υλικού που επιτρέπει τον εύκολο καθαρισμό παρόμοιων φθορών στο μέλλον.
Στόχος δεν ήταν μόνο να βελτιωθεί η εικόνα της πόλης, αλλά κυρίως να ενισχύσει την ιδέα της συσπείρωσης και της κινητοποίησης των δυνάμεων της πόλης, των ίδιων των πολιτών, των ιδιωτικών φορέων, μαζί με τον δήμο για να αντιμετωπισθούν οι σύγχρονες αστικές προκλήσεις.
Η μάχη της μουτζούρας βεβαίως μοιάζει σισύφεια καθώς οι καθαροί τοίχοι αντιμετωπίζονται από ορισμένους ως ιδανικός καμβάς για να αφήσουν αυθαίρετα το δικό τους συχνά ακαλαίσθητο σημάδι στον δημόσιο χώρο. Όμως, όπως λένε οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές της δράσης, δηλαδή οι πολίτες που συμμετείχαν, σε γενικές γραμμές οι χώροι συνέχισαν να παραμένουν καθαροί για αρκετό διάστημα μετά τον καθαρισμό.
Μοναστηράκι – πλατεία
Σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποίησε στη Στοά Εμπόρων, ο δήμος και η εταιρεία Kärcher για να τιμήσουν τους συμμετέχοντες ο Δήμαρχος Γιώργος Καμίνης ανέφερε ότι «για πρώτη φορά ένας δήμος ανέπτυξε μια συνολική στρατηγική για τη διαχείριση της οπτικής ρύπανσης με έναν τόσο ολοκληρωμένο τρόπο. Πλέον έχουμε να επιδείξουμε πολλές μικρές νίκες σε διάφορα κεντρικά σημεία της πόλης ενώ με την έως τώρα εμπειρία μας, βάζουμε τις βάσεις και πάμε να εφαρμόσουμε, όλοι μαζί, την τεχνογνωσία μας σε όσο πιο μεγάλο εύρος μπορούμε».
«Εκτός από τις πολλές μικρές νίκες σε μια σισύφεια προσπάθεια, αυτό που κερδίζουμε με τη στρατηγική αυτή είναι η οικειοποίηση του δημόσιου χώρου από τους ίδιους τους πολίτες. Αν δεν το θέλουν οι ίδιοι, τότε ποτέ δεν πρόκειται να καθαρίσει η πόλη» δηλώνει η Αντιδήμαρχος Κοινωνίας των Πολιτών και Καινοτομίας Αμαλία Ζέπου.
Από την πλευρά του, ο Λάζαρος Φραντζής, διευθύνων σύμβουλος της Karcher Ελλάδας, εξήγησε ότι η ιδέα γι αυτή τη δράση ξεκίνησε από την ανάγκη για μια πιο καθαρή πόλη, τη δημιουργία μια νέας κουλτούρας παρέμβασης στην πόλη με την ενεργοποίηση των ίδιων των δυνάμεων της πόλης, δηλαδή των πολιτών της.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι με πρωτοβουλία και υπό τον συντονισμό του συνΑθηνά, ακολουθώντας την ίδια συμμετοχική φιλοσοφία, συγκροτήθηκε το δίκτυο της Πανεπιστημίου, όπου οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στην οδό ένωσαν τις δυνάμεις τους για να καθαρίσουν τις προσόψεις των κτιρίων.
Οδηγός καθαρισμού
Ο δήμος Αθηναίων συγκέντρωσε την τεχνογνωσία και τη μεθοδολογία καθαρισμού προσόψεων σε έναν οδηγό με την επιμέλεια του συνΑθηνά. Ο οδηγός κυκλοφορεί σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή: https://issuu.com/synathina/docs/syna.009_katharismos-fin-a5-web
Άγαλμα στο Ωδείο Αθηνών
Δρόμος στο Θησείο
